5 Μαρτίου – σαν σήμερα…

[«Αστρονόμος Κοπέρνικος: Συνομιλία με τον Θεό», ζωγραφικός πίνακας του Γιαν Ματέικο.]

https://www.timesnews.gr

• 1616 – Το βιβλίο του Νικόλαου Κοπέρνικου De Revolutionibus Orbium Coelestium απαγορεύεται από την Καθολική Εκκλησία.

Το De Revolutionibus Orbium Coelestium (Περί των Περιστροφών των Ουρανίων Σφαιρών) είναι το σημαντικότερο βιβλίο του Νικόλαου Κοπέρνικου. Tυπώθηκε το 1543 στην Νυρεμβέργη. Περιέχει ένα μαθηματικό φυσικό φιλοσοφικό σύστημα, το οποίο περιγράφει πως οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της Γης, περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο, ενώ επιπλέον η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονα περιστροφής της. Το βιβλίο αυτό είναι σταθμός της σύγχρονης αστρονομίας.

Γεγονότα

• 363 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιουλιανός κινείται από την Αντιόχεια για να επιτεθεί εναντίον της αυτοκρατορίας των Σασανιδών, σε μία εκστρατεία που θα επιφέρει το θάνατό του.
• 1496 – Ο βασιλιάς Ερρίκος Ζ΄ της Αγγλίας δίνει την άδεια στον Τζιοβάνι Καμπότο και τους γιους του να εξερευνήσουν άγνωστους τόπους.
• 1770 – Στη Βοστόνη, πέντε Αμερικανοί πυροβολούνται θανάσιμα από τα βρετανικά στρατεύματα, γεγονός που θα συμβάλει στο ξέσπασμα της Αμερικανικής Επανάστασης πέντε χρόνια αργότερα.
• 1824 – Πρώτος αγγλοβιρμανικός πόλεμος: Η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει επισήμως τον πόλεμο στη Βιρμανία.
• 1836 – Ο Σάμουελ Κολτ παράγει το πρώτο περίστροφο μαζικής παραγωγής.
• 1868 – Η όπερα του Αρίγκο Μπόιτο Μεφιστοφελής κάνει πρεμιέρα στη Σκάλα του Μιλάνου.
• 1933 – Στις εκλογές της Γερμανίας το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (NSDAP) του Χίτλερ κερδίζει 43,9% των ψήφων.
• 1940 – Υπογράφτηκε, από τις σοβιετικές αρχές, το έγγραφο που θα οδηγήσει στην μαζική εκτέλεση 22.000 Πολωνών αξιωματικών, διανοουμένων και πολιτικών κρατουμένων, έγκλημα γνωστό ως σφαγή του Κατίν.
• 1962 – Πραγματοποιείται συγκέντρωση της νεολαίας της Ένωσης Κέντρου στην Αθήνα, στην οποία ο Γεώργιος Παπανδρέου παρομοιάζει την κατάσταση στην Ελλάδα με εκείνη της Τουρκίας πριν από το πραξικόπημα του 1960 και αποκαλεί τα μέλη της κυβέρνησης «Μεντερέδες».
• 1966 – Αεροσκάφος της BOAC συντρίβεται στο όρος Φούτζι στην Ιαπωνία, σκοτώνοντας 124 άτομα.

Γεννήσεις

• 1133 – Ερρίκος Β’, βασιλιάς της Αγγλίας
• 1324 – Δαβίδ Β’, βασιλιάς της Σκοτίας
• 1326 – Λουδοβίκος Α’, βασιλιάς της Ουγγαρίας
• 1512 – Γεράρδος Μερκάτορ, Φλαμανδός χαρτογράφος
• 1685 – Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ, Γερμανός συνθέτης
• 1696 – Τζανμπατίστα Τιέπολο, Ιταλός ζωγράφος
• 1750 – Ζαν-Μπατίστ ντε Βιλουαζόν, Γάλλος λόγιος
• 1841 – Φρειδερίκος Κ. Καρρέρ, Έλληνας συγγραφέας και πολιτικός
• 1857 – Άγγελος Γιαλλινάς, ζωγράφος
• 1871 – Ρόζα Λούξεμπουργκ, Γερμανίδα επαναστάτρια
• 1901 – Λούις Καν, Εσθονός αρχιτέκτονας
• 1908 – Ρεξ Χάρισον, Άγγλος ηθοποιός
• 1918 – Τζέιμς Τόμπιν, Αμερικανός οικονομολόγος
• 1922 – Πιερ Πάολο Παζολίνι, Ιταλός συγγραφέας και σκηνοθέτης
• 1925 – Πολ Βερζέ, Γάλλος πολιτικός
• 1929 – J. B. Lenoir, Αμερικανός τραγουδοποιός
• 1933 – Κώστας Λινοξυλάκης, ποδοσφαιριστής
• 1935 – Γεώργιος Τόλης, ιατρός
• 1942 – Φελίπε Γκονθάλεθ, Ισπανός πολιτικός
• 1942 – Αντριέν Ουνγκμπετζί, πρωθυπουργός του Μπενίν
• 1945 – Ράντι Μάτσον, Αμερικανός αθλητής
• 1950 – Φερνάντο ντα Πιεντάντε Ντίας ντος Σάντος, πρωθυπουργός της Ανγκόλας
• 1955 – Γιώργος Παπαστάμκος, νομικός και πολιτικός
• 1963 – Τζόελ Όστιν, Αμερικανός επίσκοπος
• 1966 – Άασιφ Μάντβι, Ινδός ηθοποιός
• 1968 – Γκόρντον Μπάιναϊ, Ούγγρος πολιτικός
• 1970 – Τζον Φρουσιάντε, Αμερικανός μουσικός (Red Hot Chili Peppers)
• 1972 – Λούκα Τουρίλι, Ιταλός μουσικός
• 1973 – Γιάννης Αναστασίου, ποδοσφαιριστής και προπονητής
• 1974 – Εύα Μέντες, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 1975 – Μουσά Μαρά, Μαλινέζος πολιτικός
• 1976 – Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, Λιθουανός καλαθοσφαιριστής
• 1986 – Μίκα Νιούτον, Ουκρανή τραγουδίστρια και ηθοποιός
• 1993 – Δημήτρης Διαμαντάκος, διεθνής ποδοσφαιριστής

Θάνατοι

• 254 – Πάπας Λούκιος Α΄
• 1417 – Μανουήλ Γ΄ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
• 1534 – Κορέτζο, Ιταλός ζωγράφος
• 1588 – Ερρίκος Α’ των Βουρβόνων, πρίγκιπας του Κοντέ
• 1827 – Αλεσάντρο Βόλτα, Ιταλός φυσικός
• 1827 – Πιέρ Σιμόν Λαπλάς, Γάλλος μαθηματικός
• 1903 – Γκαστόν Παρί, Γάλλος λόγιος
• 1907 – Φρίντριχ Μπλας, Γερμανός λόγιος
• 1943 – Εδμόνδος Τορόν, Έλληνας αντιστασιακός
• 1953 – Σεργκέι Προκόφιεφ, Ρώσος συνθέτης
• 1953 – Ιωσήφ Στάλιν, Σοβιετικός ηγέτης
• 1964 – Μίλτος Μανάκης, κινηματογραφιστής
• 1966 – Άννα Αχμάτοβα, Ρωσίδα ποιήτρια
• 1966 – Κωνσταντίνος Σπετσιώτης, αθλητής. Ο Κωνσταντίνος Σπετσιώτης (1883 – 5 Μαρτίου 1966) ήταν Έλληνας αθλητής του στίβου κι ολυμπιονίκης το 1906. Στους Μεσολυμπιακούς του 1906 ήταν 3ος στο Βάδην 1.500μ με επίδοση 7.24.0 πίσω από τον πρώτο Αμερικανό Τζορτζ Μπόνχαγκ και τον δεύτερο Καναδό Ντόνλαντ Λίντεν. Λίγες μέρες πριν την Μεσολυμπιάδα είχε πάρει μέρος και στο πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου, όπου ήταν πρώτος στο βάδην 3.000 μ. με επίδοση 7.34. Το 1904 είχε συμμετάσχει στους Η’ Πανιώνιους αγώνες στην Σμύρνη όπου ήταν πρώτος στα 1.000 μ.βάδην με επίδοση 4΄45΄΄.
• 1967 – Μοχάμεντ Μοσαντέκ, Ιρανός πολιτικός
• 1979 – Άγγελος Μαυρόπουλος, ηθοποιός
• 1982 – Τζον Μπελούσι, Αμερικανός ηθοποιός
• 1986 – Τζορτζ Νέλσον, Αμερικανός βιομηχανικός σχεδιαστής
• 1989 – Θάνος Τζενεράλης, ηθοποιός
• 1998 – Χρήστος Σβολόπουλος, αθλητικογράφος, προπονητής και αθλητής
• 2000 – Ρένα Ντορ, ηθοποιός
• 2004 – Φίλιππος Ηλιού, ιστορικός
• 2006 – Μίλαν Μπάμπιτς, Σέρβος πολιτικός
• 2011 – Μανώλης Ρασούλης, τραγουδοποιός
• 2013 – Ούγκο Τσάβες, Βενεζουελανός πολιτικός
• 2016 – Παναγιώτης Τέτσης, ζωγράφος
• 2016 – Ρέι Τόμλινσον, Αμερικανός προγραμματιστής υπολογιστών
• 2016 – Νικόλαους Χάρνονκουρτ, Αυστριακός διευθυντής ορχήστρας