29 Μαΐου – σαν σήμερα…

https://www.timesnews.gr

• 29 Μαΐου 1453 – Άλωση της Κωνσταντινούπολης: Τα οθωμανικά στρατεύματα υπό τον σουλτάνοΜωάμεθ Β’ καταλαμβάνουν την Κωνσταντινούπολη μετά από πολιορκία 53 ημερών, δίνοντας τέλος στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Γεγονότα

• 363 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιουλιανός νικά τον στρατό των Σασσανιδών στη μάχη του Κτησιφώντα, κάτω από τα τείχη της πρωτεύουσας των Σασσανιδών, αλλά αδυνατεί να καταλάβει την πόλη.
• 1108 – Μάχη του Ουκλές: τα στρατεύματα των Αλμοραβίδων νικούν τη συμμαχία της Καστίλης και της Λεόν.
• 1176 – Mάχη του Λενιάνο: η Λίγκα της Λομβαρδίας νικά τον αυτοκράτορα Φρειδερίκο Α’ Βαρβαρόσσα.
• 1328 – Ο Φίλιππος ΣΤ’ στέφεται βασιλιάς της Γαλλίας.
• 1660 – Ο Κάρολος Β’ αποκαθίσταται στο θρόνο της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας.
• 1790 – Το Ρόουντ Άιλαντ γίνεται η τελευταία από τις αρχικές αποικίες των Ηνωμένων Πολιτειών που επικυρώνει το Σύνταγμα και γίνεται δεκτό ως η 13η πολιτεία των Η.Π.Α.
• 1807 – Ο Μουσταφά Δ΄ γίνεται σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και χαλίφης του Ισλάμ.
• 1848 – Το Ουισκόνσιν γίνεται η 30ή πολιτεία των Η.Π.Α.
• 1886 – Ο φαρμακοποιός Τζον Στιθ Πέμπερτον βάζει την πρώτη του διαφήμιση για την Coca-Cola, η οποία εμφανίζεται στην Atlanta Journal.
• 1900 – Ιδρύεται η Ντζαμένα ως Φορ-Λαμί από τον Γάλλο διοικητή Εμίλ Ζεντίλ.
• 1906 – Μακεδονικός Αγώνας: Ελληνικό σώμα μακεδονομάχων αντιμετωπίζει πολλαπλάσια δύναμη Οθωμανών στα Ασπρόγεια Φλώρινας.
• 1913 – Κάνει πρεμιέρα στο Παρίσι η «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» του Ιγκόρ Στραβίνσκι, προκαλώντας ταραχές.
• 1914 – Το υπερωκεάνειο Αυτοκράτειρα της Ιρλανδίας βυθίζεται στον κόλπο του Αγίου Λαυρεντίου με απολογισμό 1.102 νεκρούς.
• 1919 – Ο Άρθουρ Στάνλεϊ Έντινγκτον επιβεβαιώνει κατά την έκλειψη Ηλίου της 29ης Μαΐου 1919 τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν.
• 1931 – Ο Αμερικανός πολίτης Μίκελε Σκίρου εκτελείται από ιταλικό στρατιωτικό εκτελεστικό απόσπασμα λόγω της πρόθεσής του να δολοφονήσει τον Μπενίτο Μουσολίνι.
• 1953 – Ο Έντμουντ Χίλαρι και ο Σέρπα Τένσινγκ Νοργκέι γίνονται οι πρώτοι άνθρωποι που φτάνουν στην κορυφή του Έβερεστ.
• 1954 – Πραγματοποιείται η πρώτη ετήσια διάσκεψη της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ.
• 1963 – Γίνονται τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του πρώην προέδρου των Ηνωμένων ΠολιτειώνΧάρι Τρούμαν, το οποίο δώρισε στην Ελλάδα η ΑΧΕΠΑ.
• 1963 – Διαγράφεται από την Ένωση Κέντρου ο βουλευτής Λασιθίου Εμμανουήλ Κοθρής, λόγω της συμμετοχής του στις εργασίες της Επιτροπής Βαλκανικής Συνεννόησης στο Βουκουρέστι, χωρίς την άδεια και παρά την αντίθεση του Γεωργίου Παπανδρέου.
• 1963 – Πρώτη στον κόσμο στα ατυχήματα και δη στα σοβαρά είναι η ελληνική ναυτιλία σύμφωνα με επιστολή των Λόιντς προς το υπουργείο Ναυτιλίας.
• 1965 – Ολόκληρο το κατηγορητήριο εναντίον του Κωνσταντίνου Καραμανλή και των Παναγή Παπαληγούρα και Νικόλαου Μάρτη αποδέχεται η ενωμένη δύναμη Ένωσης Κέντρου-Ε.Δ.Α. στη δωδεκαμελή επιτροπή, που διερευνά το θέμα των μυστικών κονδυλίων και της Δ.Ε.Η. Ο πρώην πρωθυπουργός και οι δύο πρώην υπουργοί παραπέμπονται για παράβαση καθήκοντος, απάτες και απιστία.
• 1968 – Τριάντα δικαστικοί λειτουργοί, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του Αρείου ΠάγουΣτυλιανός Μαυρομιχάλης και ο πρωτοδίκης Χρήστος Σαρτζετάκης, απολύονται λόγω «αντεθνικής συμπεριφοράς», με απόφαση της κυβέρνησης, η οποία δηλώνει ότι «ούτως ολοκληρούται ο κύκλος εξυγιάνσεως του κρατικού μηχανισμού». Πρόεδρος του Αρείου Πάγου ορίζεται ο δικαστής στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ Θεόδωρος Καμπέρης.
• 1985 – 39 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους στο στάδιο Χέιζελ των Βρυξελλών, κατά τη διάρκεια επεισοδίων μεταξύ Ιταλών και Βρετανών φιλάθλων, πριν από την έναρξη του τελικού του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης ανάμεσα στη Γιουβέντους και τη Λίβερπουλ.

Γεννήσεις

• 1439 – Πάπας Πίος Γ΄
• 1489 – Μιμάρ Σινάν, Οθωμανός αρχιτέκτονας
• 1630 – Κάρολος Β’, βασιλιάς της Αγγλίας
• 1860 – Ισαάκ Αλμπένιθ, Ισπανός συνθέτης

• 1868 – Αμπντούλ Μετζίτ Β΄, Οθωμανός χαλίφης. Ο Αμπντούλ Μετζίτ Β΄ (τούρκικα:Abdülmecit II, Ντολμά Μπαχτσέ 29 Μαΐου 1868 – Παρίσι 23 Αυγούστου 1944) ήταν ο τελευταίος Χαλίφης του Ισλάμ κατά την περίοδο 1922 – 1924. Ο Αμπντούλ Μετζίτ Β΄ γεννήθηκε το 1868 στο Παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ,γονείς του ήταν ο σουλτάνος Αμπντούλ Αζίζ και η Χαιρανιντίλ σουλτάνας.Ο Αμπντούλ Μετζίτ ήταν στρατηγός του οθωμανικού στρατού αλλά στην πραγματικότητα δεν είχε την στρατιωτική κλίση. Όταν ο ξαδερφός του έγινε σουλτάνος ο Αμπντούλ Μετζίτ έγινε διάδοχος του θρόνου, όμως στις 1 Νοεμβρίου 1922 το σουλτανάτο καταργήθηκε. Παρόλα αυτά ο Αμπντούλ Μετζίτ έγινε χαλίφης με απόφαση της εθνοσυνέλευσης της Άγκυρας. Το 1924 εκδιώχθηκε απο τον Μουσταφά Κεμάλ.
• 1880 – Όσβαλντ Σπένγκλερ, Γερμανός φιλόσοφος

• 1897 – Έριχ Βόλφγκανγκ Κόρνγκολντ, Αυστριακός συνθέτης. O Έριχ Βόλφγκανγκ Κορνγκολντ (γερμανικά: Erich Wolfgang Korngold, 29 Μαΐου 1897 – 29 Νοεμβρίου 1957) ήταν Βιενέζος συνθέτης, γεννηθείς στη Μοραβία, της Αυστρουγγαρίας (σήμερα Τσεχία) και πολιτογραφημένος στις ΗΠΑ, το 1943. Προς το τέλος των ρομαντικών του συνθέσεων θεωρήθηκε καλός για την εποχή, αλλά η επαναξιολόγηση του, μετά θάνατον, αναρρίπισε το ενδιαφέρον για τις συνθέσεις του. Αυτός, ο Μαξ Στάινερ και ο Άλφρεντ Νιούμαν θεωρούνται σημαντικοί για την καθιέρωση των μουσικών συνθέσεων για ταινίες. Το 1938 έλαβε Όσκαρ, για τη σύνθεσή του στην ταινία The Adventures of Robin Hood, το οποίο θεωρείται ως το πρώτο όσκαρ που δόθηκε σε συνθέτη και όχι σε αυτόν που επιμελείται τη μουσική σε μία ταινία. Ωστόσο πήρε άλλο ένα όσκαρ για τη σύνθεσή του στην ταινία Anthony Adverse.
• 1903 – Μπομπ Χόουπ, Αμερικανός ηθοποιός
• 1908 – Τζορτζ Νέλσον, Αμερικανός βιομηχανικός σχεδιαστής
• 1914 – Τένσινγκ Νοργκέι, Νεπαλέζος ορειβάτης
• 1917 – Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, 35ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
• 1922 – Ιάννης Ξενάκης, συνθέτης και αρχιτέκτονας
• 1926 – Θανάσης Βέγγος, ηθοποιός
• 1926 – Αμπντουλαγιέ Γουάντ, Σενεγαλέζος πολιτικός
• 1926 – Τζαμπρ αλ-Άχμαντ αλ-Τζαμπρ αλ-Σαμπάχ, εμίρης του Κουβέιτ
• 1929 – Πίτερ Χιγκς, Άγγλος φυσικός
• 1935 – Κώστας Καζάκος, ηθοποιός
• 1953 – Ντάνι Έλφμαν, Αμερικανός συνθέτης
• 1958 – Ανέτ Μπένινγκ, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 1961 – Μελίσσα Έθεριτζ, Αμερικανίδα τραγουδοποιός
• 1963 – Ούκιο Καταγιάμα, Ιάπωνας πρώην οδηγός αγώνων

Θάνατοι

• 1311 – Ιάκωβος Β’, βασιλιάς της Μαγιόρκας. Ο Ιάκωβος Β’ ‘ (Jaime II de Mallorca, 31 Μαΐου 1243 – 29 Μαΐου 1311) ήταν βασιλιάς της Μαγιόρκας (1276-1311). Ήταν υιός του Ιακώβου Α’ βασιλιά της Αραγωνίας και της Μαγιόρκας και της δεύτερης συζύγου του Βιολάντης Αρπάντ, κόρης του Ανδρέα Β’ βασιλιά της Ουγγαρίας.

• 1379 – Ερρίκος Β’, βασιλιάς της Καστίλης. Ο Ερρίκος Β’ (Enrique II de Castilla, 13 Ιανουαρίου 1334 – 29 Μαΐου 1379) ήταν βασιλιάς της Καστίλης (1366-67, 69-79) από τον Οίκο της Τραστάμαρα, κλάδου του Οίκου της Ιβρέας. Ήταν νόθος υιός του Αλφόνσου ΙΑ’ της Καστίλης με την εκτός γάμου σχέση του με την Ελεονώρα δε Γκουζμάν, 4η απόγονο του Αλφόνσου Θ’ Ιβρέας βασιλιά της Λεόν.
• 1453 – Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
• 1500 – Βαρθολομαίος Ντιάζ, Πορτογάλος εξερευνητής
• 1718 – Τζουζέπε Αβάντζι, Ιταλός ζωγράφος. Ο Τζουζέπε Αβάντσι (Giuseppe Avanzi, 30 Αυγούστου 1645 – 29 Μαΐου 1718) ήταν Ιταλός ζωγράφος, στην περίοδο του Μπαρόκ και η δραστηριότητά του έλαβε χώρα κυρίως στη Φερράρα. Τα περισσότερα έργα του Αβάντσι ήταν θρησκευτικού θέματος και τα καλύτερα δείγματά τους βρίσκονται στην Certosa της Γερράρας και στην ζMadonna della Pieta. Ως σπουδαιότερο έργο του Θεωρείται «Η αποκεφάλιση του Αγ. Ιωάννου».
• 1847 – Εμμανουέλ Γκρουσί, Γάλλος στρατάρχης
• 1951 – Δημήτριος Λεβίδης, συνθέτης
• 1958 – Χουάν Ραμόν Χιμένεθ, Ισπανός συγγραφέας
• 1967 – Γκέοργκ Βίλχελμ Παμπστ, Αυστριακός σκηνοθέτης

• 1976 – Πέτρος Λοχαΐτης, ηθοποιός. Ο Πέτρος Λοχαΐτης (1933 – 29 Μαΐου 1976) ήταν ηθοποιός. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Εμφανίστηκε κυρίως σε κωμωδίες του Αλέκου Σακελλάριου και ήταν για χρόνια στενός συνεργάτης και φίλος της Αλίκης Βουγιουκλάκη. Ήταν κάτοικος του Κολωνού, στην Αθήνα. Σκοτώθηκε το 1976 σε τροχαίο δυστύχημα στον Θεολόγο, όπου διατηρούσε εξοχικό, όταν το αυτοκίνητό του προσέκρουσε σε βράχο.
• 1978 – Αλί Σοϊλί, πρόεδρος των Κομορών
• 1979 – Μαίρη Πίκφορντ, Καναδή ηθοποιός
• 1981 – Διονυσία Ρώη, ηθοποιός και μακιγιέζ. Η Διονυσία Ρώη (1917 – Μαϊάμι 29 Μαΐου 1981) ήταν ηθοποιός και μακιγιέζ. Ήταν κόρη του Ευάγγελου Κουμαριώτη, που διετέλεσε ταμίας του Συνδέσμου Ελλήνων Ηθοποιών και η μητέρα της ήταν ηθοποιός. Γόνος θεατρικής οικογένειας, ο αδελφός της ήταν χορογράφος και χορευτής. Ολοκλήρωσε την Σχολή του Εθνικού Θεάτρου με «άριστα» και συνεργάστηκε με πολλούς θιάσους. Στον κινηματογράφο έπαιξε σε μικρούς ρόλους, σε διάφορες ταινίες, όπως Γοργοπόταμος, Ο παπατρέχας, Του Κουτρούλη ο γάμος κ.ά. Παράλληλα, επιμελήθηκε το μακιγιάζ σε ταινίες. Ήταν παντρεμένη με τον επίσης ηθοποιό και μακιγιέρ, Γιώργο Ρώη. Την περίοδο της Χούντας εγκαταστάθηκε μαζί με τον σύζυγό της στις ΗΠΑ, παίζοντας σε διάφορα θεατρικά έργα, όπου και πέθανε.
• 1982 – Ρόμι Σνάιντερ, Αυστριακή ηθοποιός
• 1994 – Έριχ Χόνεκερ, Γερμανός πολιτικός
• 1997 – Αλεξάντρ Καζντάν, Ρώσος βυζαντινολόγος
• 2008 – Άγγελος Ελεφάντης, δημοσιογράφος και συγγραφέας
• 2011 – Σεργκέι Μπαγκάπς, Αμπχαζιανός πολιτικός

Αργίες και εορτές

• Παγκόσμια Ημέρα των Κυανόκρανων