19 Ιανουαρίου – σαν σήμερα…

https://www.timesnews.gr

• 1978 – Το τελευταίο σκαθάρι της Volkswagen που κατασκευάστηκε στη Γερμανία αφήνει το εργοστάσιο της Volkswagen στο Έμντεν. Η παραγωγή του αυτοκινήτου στη Λατινική Αμερική θα συνεχίζεται μέχρι το 2003. Το Σκαθάρι (επίσημα: Volkswagen Typ 1) ήταν το πρώτο, χρονολογικά, αυτοκίνητο στην ιστορία της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen και γενικότερα του ομίλου Volkswagen, και παρήχθη από τον Αύγουστο του 1938 έως τις 30 Ιουλίου 2003. Κατά τη διάρκεια αυτής της μεγάλης χρονικής περιόδου, κατασκευάστηκαν συνολικά 21.529.464 αντίτυπα, με αποτέλεσμα το Σκαθάρι να γίνει, σε παγκόσμια κλίμακα, το αυτοκίνητο με την μεγαλύτερη χρονική διάρκεια παραγωγής και τον μεγαλύτερο αριθμό οχημάτων υπό την ίδια πλατφόρμα. Στην Ελλάδα έγινε γνωστό και με τα λαϊκά ονόματα Σκαραβαίος, Χελώνα και Κατσαριδάκι. Το τελευταίο μάλιστα χρησιμοποιήθηκε στη μετάφραση της σειράς ταινιών της Ντίσνεϋ με πρωταγωνιστή ένα Κατσαριδάκι ονόματι Χέρμπυ (Herbie).

Γεγονότα

• 379 – Στο Σίρμιο, ο αυτοκράτορας Γρατιανός απονέμει στον Θεοδόσιο Α’ τον τίτλο του Αυγούστου και του δίνει εξουσία σε όλες τις ανατολικές επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
• 1419 – Εκατονταετής Πόλεμος: η Ρουέν παραδίδεται στον Ερρίκο Ε’ της Αγγλίας, ολοκληρώνοντας την κατάκτηση της Νορμανδίας από τους Άγγλους.
• 1511 – Η πόλη Μιράντολα της Ιταλίας παραδίδεται στους Γάλλους.
• 1795 – Ανακηρύσσεται στις Κάτω Χώρες η Βαταβική Δημοκρατία δίνοντας τέλος στην Ολλανδική Δημοκρατία
• 1817 – Ένας στρατός άνω των 5.200 ανδρών, με επικεφαλής τον στρατηγό Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν, διασχίζει τις Άνδεις από την Αργεντινή για να απελευθερώσει τη Χιλή και στη συνέχεια το Περού.
• 1829 – Πρεμιέρα του Α’ μέρους του Φάουστ του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε.
• 1839 – Η Αγγλική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών καταλαμβάνει το Άντεν.
• 1853 – Η όπερα του Τζουζέπε Βέρντι Τροβατόρε κάνει πρεμιέρα στη Ρώμη.
• 1861 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: η Τζόρτζια συντάσσεται με τη Νότια Καρολίνα, τη Φλόριντα, το Μισισίπι και την Αλαμπάμα καθώς αποσχίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
• 1937 – Ο Χάουαρντ Χιουζ κάνει νέο ρεκόρ στον αέρα πετώντας από το Λος Άντζελες στη Νέα Υόρκη σε 7 ώρες, 28 λεπτά και 25 δευτερόλεπτα.
• 1943 – Το αντιτορπιλικό Βασίλισσα Όλγα, με κυβερνήτη τον Γεώργιο Μπλέσσα, βυθίζει ανοιχτά της Τύνιδας το ιταλικό πετρελαιοφόρο Στρόμπολι.
• 1945 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει το γκέτο του Λοτζ. Από τους περισσότερους από 200.000 κατοίκους το 1940, λιγότεροι από 900 επέζησαν από τη ναζιστική κατοχή.
• 1947 – Το πλοίο Χειμάρρα βυθίζεται στο Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο με τραγικό απολογισμό 391 νεκρούς.
• 1949 – Η Κούβα αναγνωρίζει το Ισραήλ.
• 1960 – Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η Ιαπωνία υπογράφουν σύμφωνο αμοιβαίας συνεργασίας και ασφάλειας.
• 1965 – Τη διάλυση της Νεολαίας Λαμπράκη δια της δικαστικής οδού, «εφ’ όσον αποδειχθεί η εξάρτησίς της από το ΚΚΕ«, εξαγγέλλει ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου, αποκλείοντας ταυτόχρονα τη διοικητική απαγόρευσή της.
• 1965 – Απεργιακό κύμα πλήττει την Ελλάδα καθώς γιατροί κάθε βαθμίδας, ναυτικοί και σιδηροδρομικοί απεργούν διεκδικώντας την αύξηση των αποδοχών τους.
• 1967 – Ανακοινώνεται ότι 8.000 Έλληνες εργάτες της Δυτικής Γερμανίας έχουν ήδη απολυθεί λόγω της οικονομικής κρίσης που πλήττει τη χώρα, ενώ η Βόννη παραδέχεται πως κινδυνεύουν με απόλυση άλλοι 70.000 από τους 194.000 Έλληνες που εργάζονται σε δυτικογερμανικά εργοστάσια.
• 1967 – 72.000.000 δραχμές αποκαλύπτεται πως στοιχίζουν ετησίως στον Ο.Τ.Ε. τα δωρεάν τηλεφωνήματα των βουλευτών. Αναφέρεται δε ότι τουλάχιστον 15 βουλευτές πραγματοποιούν συνδιαλέξεις αξίας 100.000 δραχμών μηνιαίως ο καθένας.
• 1969 – Ο φοιτητής Γιαν Πάλαχ πεθαίνει αφού αυτοπυρπολήθηκε τρεις μέρες νωρίτερα στην Πράγα, διαμαρτυρόμενος για την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην Τσεχοσλοβακία. Η κηδεία του μετατρέπεται σε άλλη μία μεγάλη διαμαρτυρία.
• 1974 – Η Κίνα αποκτά τον έλεγχο των νησιών Παρασέλ μετά από στρατιωτική εμπλοκή μεταξύ των ναυτικών δυνάμεων της Κίνας και της Δημοκρατίας του Βιετνάμ (Νότιο Βιετνάμ).
• 1978 – Το τελευταίο σκαθάρι της Volkswagen που κατασκευάστηκε στη Γερμανία αφήνει το εργοστάσιο της Volkswagen στο Έμντεν. Η παραγωγή του αυτοκινήτου στη Λατινική Αμερική θα συνεχίζεται μέχρι το 2003.
• 1982 – Σεισμός μεγέθους 6,8 Ρίχτερ στη Λήμνο.
• 1983 – Συλλαμβάνεται ο Κλάους Μπάρμπι, επικεφαλής των Ναζί στη Λιόν της Γαλλίας, κατηγορούμενος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
• 1990 – Ο Τζίγγερ και ο Σάκης Σκούρτας ανακηρύσσονται πρωταθλητές Ελλάδας αυτοκινήτου ράλι και μοτοσικλέτας αντίστοιχα.
• 1993 – Οι Δημοκρατίες της Τσεχίας και της Σλοβακίας γίνονται δεκτές στον ΟΗΕ.
• 1994 – Συμφωνία, που αποτελεί το πρώτο βήμα εξομάλυνσης των σχέσεων τους, υπογράφουν στο Μέγαρο του ΟΗΕ στη Γενεύη η Κροαια και η Γιουγκοσλαβία, που αποτελείτο πλέον από τη Σερβία και το Μαυροβούνιο.
• 1995 – Δικαστήριο των ΗΠΑ επιβάλλει στους κληρονόμους του Φερδινάρδο Μάρκος να πληρώσουν αποζημίωση ύψους 180 δισ. δραχμών στα θύματα του πρώην δικτάτορα των Φιλιππίνων.
• 1996 – Στην Τουρκία, εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στην Τανσού Τσιλέρ δίνει ο Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, μετά την αποτυχία του ισλαμιστή Ερμπακάν να συμφωνήσει με τους πολιτικούς ηγέτες.
• 1997 – O Γιάσερ Αραφάτ γυρνά στη Χεβρώνα μετά από 30 χρόνια, προκειμένου να παραστεί στους εορτασμούς για την παράδοση της τελευταίας πόλης στη Δυτική Όχθη από τους Ισραηλινούς στους Παλαιστίνιους.

Γεννήσεις

• 399 – Πουλχερία, Βυζαντινή αυτοκράτειρα
• 1261 – Λαδίσλαος Α’, βασιλιάς της Πολωνίας
• 1382 – Αλέξιος Δ΄ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
• 1544 – Φραγκίσκος Β’, βασιλιάς της Γαλλίας
• 1585 – Λουκίλιος Βανίνι, Ιταλός φιλόσοφος
• 1736 – Τζέιμς Βατ, Σκωτσέζος εφευρέτης

• 1798 – Ογκίστ Κοντ, Γάλλος φιλόσοφος
• 1807 – Ρόμπερτ Λη, Αμερικανός στρατηγός

• 1809 – Έντγκαρ Άλλαν Πόε, Αμερικανός συγγραφέας
• 1826 – Γουσταύος Χέρτσμπεργκ, Γερμανός ιστορικός

• 1839 – Πωλ Σεζάν, Γάλλος ζωγράφος
• 1851 – Γιακόμπους Καπτέυν, Ολλανδός αστρονόμος
• 1865 – Βαλεντίν Σερόφ, Ρώσος ζωγράφος
• 1875 – Σκευοφύλαξ Ζερβός, Έλληνας ιατρός και αγωνιστής

• 1897 – Καρλ Κερένυι, Ούγγρος φιλόλογος

• 1902 – Γεώργιος Οστρογκόρσκι, Ρώσος βυζαντινολόγος
• 1909 – Ασημάκης Γιαλαμάς, Έλληνας συγγραφέας

• 1919 – Μάριος Πλωρίτης, Έλληνας συγγραφέας και σκηνοθέτης

• 1921 – Πατρίσια Χάισμιθ, Αμερικανίδα συγγραφέας
• 1937 – Γκύντερ Λίτφιν, Γερμανός ράφτης
• 1941 – Πατ Πάτερσον, Καναδός παλαιστής
• 1942 – Γιώργος Χατζηνάσιος, Έλληνας συνθέτης

• 1943 – Τζάνις Τζόπλιν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
• 1947 – Ροντ Έβανς, Άγγλος τραγουδιστής (Deep Purple)
• 1947 – Έλενα Ναθαναήλ, Ελληνίδα ηθοποιός
• 1951 – Χαράλαμπος Αγγουράκης, Έλληνας πολιτικός
• 1952 – Έκτωρ Νασιώκας, Έλληνας πολιτικός
• 1954 – Κέιτι Σαγκάλ, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 1972 – Αρ Τρουθ, Αμερικανός παλαιστής
• 1974 – Δήμητρα Ματσούκα, Ελληνίδα ηθοποιός
• 1979 – Γιόσου Σαριέγκι, Ισπανός ποδοσφαιριστής
• 1980 – Άρβυντας Ματσιγιάουσκας, Λιθουανός καλαθοσφαιριστής
• 1980 – Τζένσον Μπάτον, Άγγλος οδηγός αγώνων
• 1981 – Δημοσθένης Μανουσάκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
• 1983 – Ισμαέλ Μπλάνκο, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
• 1986 – Κλαούντιο Μαρκίζιο, Ιταλός ποδοσφαιριστής
• 1988 – Αλεξέι Βορομπιόφ, Ρώσος τραγουδιστής και ηθοποιός
• 1988 – Τόμας Πρωτόπαπας, Έλληνας ηθοποιός και μοντέλο
• 1992 – Λόγκαν Λέρμαν, Αμερικανός ηθοποιός

Θάνατοι

• 399 – Πουλχερία, Βυζαντινή αυτοκράτειρα
• 532 – Υπάτιος, Βυζαντινός ευγενής
• 1345 – Ραούλ Α’ της Βρυέννης, κόμης του Ε
• 1576 – Χανς Ζαξ, Γερμανός συγγραφέας

• 1847 – Αθανάσιος Χριστόπουλος, Έλληνας ποιητής
• 1865 – Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν, Γάλλος φιλόσοφος και αναρχικός
• 1938 – Μπράνισλαβ Νούσιτς, Σέρβος συγγραφέας

• 1938 – Ευαγγελία Παρασκευοπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός
• 1947 – Διονύσιος Κ. Βούλτσος, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
• 1948 – Τόνι Γκαρνιέ, Γάλλος αρχιτέκτονας
• 1954 – Μοχάμετ Αμίν Ντιντί, πολιτικός των Μαλδίβων
• 1969 – Γιαν Πάλαχ, Τσέχος πολιτικός ακτιβιστής
• 1986 – Νικόλαος Χ. Αρώνης, Έλληνας νομάρχης

• 1988 – Δόρα Στράτου, Ελληνίδα χορογράφος
• 1999 – Δημήτριος Μένεγας, Έλληνας δικηγόρος και νομάρχης

• 2000 – Χέντι Λαμάρ, Αυστριακή ηθοποιός
• 2007 – Χραντ Ντινκ, Τούρκος εκδότης
• 2010 – Χρήστος Χατζησκουλίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

• 2016 – Έττορε Σκόλα, Ιταλός σκηνοθέτης

Αργίες και εορτές

Ορθόδοξη Εκκλησία

• Μάρκου του Ευγενικού, επισκόπου Εφέσου (†1444). Ο Μάρκος ο Ευγενικός (1393-1445), υπήρξε Μητροπολίτης Εφέσου και μια από τις σημαντικότερες εκκλησιαστικές και θεολογικές προσωπικότητες της εποχής του. Θεωρείται ο κύριος παράγοντας της αποτυχίας της ένωσης της Δυτικής και της Ανατολικής Εκκλησίας στη σύνοδο της Φλωρεντίας, όπου ήταν ο μόνος που αρνήθηκε να υπογράψει. Υπήρξε ηγετικη φυσιογνωμία του κινήματος των ανθενωτικών, προτείνοντας ακραίες λύσεις γιά την αποφυγή της ένωσης των δύο εκκλησιών («καλύτερα σκλαβωμένα σώματα στους Τούρκους, παρά σκλαβωμένο πνεύμα στον αιρετικό πάπα»). Για το λόγο αυτό εκδιώχτηκε από την αυτοκρατορική αυλή, που επεδίωκε μια συμβιβαστική λύση του ζητήματος για την αντιμετώπιση του οθωμανικού κινδύνου. Μετά τον θάνατο του τελευταίου Βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και την αναρρίχηση στο Πατριαρχικό θρόνο του ανθενωτικού Πατριάρχη Γεννάδιου Σχολάριου ο οποίος υπήρξε μαθητής του, ανακηρύχθηκε σε Άγιο.
• Οσίων Μακαρίου του Αιγυπτίου, Μακαρίου του Αλεξανδρέως, Μακαρίου επισκόπου Ιερισσού, Μακαρίου (Καλογερά) ιεροδιακόνου του Πατμίου, Μακαρίου του Νηστευτού, Μακαρίου Ρωμαίου
• Αρσενίου αρχιεπισκόπου Κερκύρας
• Μαρτύρων Ευφρασίας, Λουκιανού, Παύλης και των νηπίων Κλαυδίου, Υπατίου, Παύλου και Διονυσίου
• Μαρτύρων Παύλου, Γεροντίου, Ιανουαρίου, Σατουρνίνου, Σακεσσίου, Ιουλίου, Κατίου, Πίου και Γερμανού
• Κοσμά του «Χρυσοστομάτου», Θεοδότου επισκόπου Κυρηνείας, των εν Κύπρω
• Μελετίου ομολογητού του Γαλησιώτου
• Αντωνίου του Στυλίτου
• Θεοδώρου του Νόβγκοροντ, του δια Χριστόν Σαλού
• Ανάμνησις του εν Νικαία μεγίστου θαύματος Μεγάλου Βασιλείου
• Ανακομιδή του λειψάνου του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου
• Επάνοδος του ιερού λειψάνου του Οσίου Ευθυμίου του Μεγάλου
• Η μετακομιδή των ιερών λειψάνων του Οσίου πατρός ημών Σάββα της Στορόζα της Ρωσίας