Μωσαϊκό στην Αγία Σοφία [12ος αιώνας]. Στη μέση η Παρθένος Μαρία κρατώντας τον μικρό Χριστό. Στα δεξιά της, ο αυτοκράτορας Ιωάννης Β΄ Κομνηνός και στ’ αριστερά της η αυτοκράτειρα Ειρήνη.
Η Αγία Σοφία ή Αγια-Σοφιά, γνωστή και ως ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά η Μεγάλη Εκκλησία, είναι ναός που βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη. Από το 360 μέχρι το 1453 λειτουργούσε ως ορθόδοξος καθεδρικός ναός της πόλης, με εξαίρεση την περίοδο 1204–1261, κατά την οποία ήταν ρωμαιοκαθολικός ναός.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε ισλαμικό τέμενος, ενώ το 1934 μετατράπηκε σε μουσειακό χώρο (Ayasofya Müzesi).Ο ναός αποτέλεσε σε όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και υπήρξε ο σημαντικότερος ναός της Ορθόδοξης εκκλησίας. Κατά την περίοδο των Σταυροφοριών και συγκεκριμένα κατά την περίοδο 1204-1261 ο ναός έγινε Ρωμαιοκαθολικός και μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος. Ειδικότερα και κατά την διάρκεια της άλωσης από τους Φράγκους, η Αγία Σοφία υπέστη τεράστιες ζημιές.
Επίσης κατά την περίοδο την Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγιναν στο ναό σημαντικές καταστροφές στις τοιχογραφίες του ναού (ασβεστώθηκαν), αφού η απεικόνιση του ανθρώπινου σώματος θεωρείται βλασφημία για το Ισλάμ. Ο ναός με την σπουδαία αρχιτεκτονική του αποτέλεσε πρότυπο για την κατασκευή και άλλων τεμενών, όπως το Μπλε Τζαμί.
To 1934 o Μουσταφά Κεμάλ, στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού της Τουρκίας, μετέτρεψε το τέμενος σε μουσείο. Σήμερα ο ναός εξακολουθεί να είναι μουσείο, ενώ πραγματοποιούνται σε αυτόν πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά και εκδηλώσεις που θεωρούνται από ορισμένους ότι δεν αρμόζουν στο χώρο, όπως επιδείξεις μόδας. Παράλληλα γίνονται προσπάθειες για τη διάσωση των ψηφιδωτά του ναού.
Γεγονότα
- 537 – Τελούνται τα εγκαίνια του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
- 1512 – Το Ισπανικό Στέμμα εκδίδει τους νόμους του Μπούργος, που διέπουν τη συμπεριφορά των εποίκων σε σχέση με τους ιθαγενείς Ινδιάνους στο Νέο Κόσμο.
- 1831 – Ο Κάρολος Δαρβίνος μπαρκάρει με το πλοίο Beagle και ξεκινά το ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου θα διατυπώσει τη θεωρία της εξέλιξης.
- 1836 – Η χειρότερη χιονοστιβάδα όλων των εποχών στην Αγγλία σκοτώνει οκτώ άτομα στο Λούες του Σάσσεξ.
- 1911 – Στη συνεδρίαση του Εθνικού Κογκρέσου της Ινδίας στην Καλκούτα, τραγουδιέται για πρώτη φορά ο εθνικός ύμνος της Ινδίας «Τζάνα Γκάνα Μάνα«.
- 1929 – Ο γενικός γραμματέας του Κ.Κ.Σ.Ε. Ιωσήφ Στάλιν διατάζει την εξάλειψη των κουλάκων.
Το κτήριο του ΔΝΤ στην Ουάσινγκτον
- 1945 – Ιδρύεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με την υπογραφή συμφωνίας από 29 χώρες.
- 1949 – Ινδονησιακή Επανάσταση: Η Ολλανδία αναγνωρίζει επίσημα την ανεξαρτησία της Ινδονησίας.
- 1966 – Με μία δήλωση-βόμβα, ο Ανδρέας Παπανδρέου καλεί «με άπειρο σεβασμό και αγάπη» τον πατέρα του «να αναθεωρήσει την απόφασή του, για λόγους πολιτικής στρατηγικής του, να υπερψηφίσει το ανακτορικό κατασκεύασμα» και απευθύνει «έκκληση στους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους της Ένωσης Κέντρου να καταψηφίσουν την κυβέρνηση Παρασκευοπούλου».
- 1968 – Πρόγραμμα Απόλλων: Η αποστολή Απόλλων 8 προσθαλασσώνεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, ολοκληρώνοντας την πρώτη τροχιακή επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη.
- 1978 – Ισπανική Μεταπολίτευση: Η Ισπανία γίνεται δημοκρατία μετά από 40 χρόνια φασιστικής δικτατορίας.
- 2007 – Δολοφονείται η πρώην πρωθυπουργός του Πακιστάν Μπεναζίρ Μπούτο.
Γεννήσεις
- 1571 – Γιοχάνες Κέπλερ, Γερμανός αστρονόμος
- 1809 – Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, Έλληνας λόγιος
- 1822 – Λουί Παστέρ, Γάλλος χημικός και μικροβιολόγος
- 1848 – Τζιοβάννι Μπαττίστα Πιρέλλι, Ιταλός επιχειρηματίας
- 1888 – Τέα φον Χάρμπου, Γερμανίδα ηθοποιός
- 1901 – Μαρλέν Ντίτριχ, Γερμανίδα ηθοποιός
- 1907 – Σεμπάστιαν Χάφνερ, Γερμανός δημοσιογράφος και συγγραφέας
- 1929 – Αχιλλέας Καραμανλής, Έλληνας πολιτικός
- 1934 – Λαρίσα Λατίνινα, Σοβιετική αθλήτρια
- 1936 – Μιγκέλ Τροβοάντα, πρόεδρος του Σάο Τομέ και Πρίνσιπε
- 1943 – Σαμ Χιντς, Γουιανέζος πολιτικός
- 1947 – Θανάσης Πολυκανδριώτης, Έλληνας συνθέτης
- 1948 – Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Γάλλος ηθοποιός
- 1950 – Χάρις Αλεξίου, Ελληνίδα τραγουδίστρια
- 1966 – Μπιλ Γκόλντμπεργκ, Αμερικανός παλαιστής και ηθοποιός
- 1969 – Τσάινα, Αμερικανίδα παλαίστρια
- 1974 – Αλιόνα Βίνιτσκαγια, Ουκρανή τραγουδίστρια
- 1974 – Μάζι Όκα, Ιάπωνας ηθοποιός
- 1976 – Νίκος Γεωργέας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
- 1976 – Άαρον Στάνφορντ, Αμερικανός ηθοποιός
- 1979 – Μάριο Μπρέσκα, Σλοβάκος ποδοσφαιριστής
- 1980 – Κλάουντιο Καστανιόλι, Ελβετός παλαιστής
- 1981 – Έμιλι ντε Ράβιν, Αυστραλή ηθοποιός
Θάνατοι
- 1585 – Πιερ ντε Ρονσάρ, Γάλλος ποιητής
- 1771 – Ερρίκος Πιτό, Γάλλος μηχανικός
- 1878 – Αντώνιος Παπαδάκης, Έλληνας ευεργέτης
- 1894 – Φραγκίσκος Β’, βασιλιάς των Δύο Σικελιών
- 1919 – Αχιλλέας Αλφεράκης, Έλληνας συνθέτης
- 1923 – Γουστάβος Άιφελ, Γάλλος μηχανικός
- 1936 – Μεχμέτ Ακίφ Ερσόι, Τούρκος ποιητής
- 1950 – Μαξ Μπέκμαν, Γερμανός ζωγράφος
- 1953 – Σουκρού Σαράτζογλου, Τούρκος πολιτικός
- 1972 – Λέστερ Πήρσον, Καναδός πολιτικός
- 1978 – Χουαρί Μπουμεντιέν, Αλγερινός πολιτικός
- 1984 – Ιωάννης Γκλαβάνης, Έλληνας πολιτικός
- 1988 – Βάσω Κατράκη, Ελληνίδα χαράκτρια
- 1989 – Μελίτων Χατζής, Έλληνας μητροπολίτης
- 1995 – Γκένριχ Κασπαριάν, Αρμένιος σκακιστής
- 2007 – Μπεναζίρ Μπούτο, Πακιστανή πολιτικός
Αργίες και εορτές
Ορθόδοξη Εκκλησία
- Πρωτομάρτυρος και αρχιδιακόνου Στεφάνου (†34)
- Μάρτυρος Μαυρικίου και των συν αυτώ 70 μαρτύρων
- Οσίων Θεοδώρου του Γραπτού (†840), Θεοδώρου Α’ αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως και Λουκά του Τριγληνού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου