- Ανάσταση του Λαζάρου.
Αυτό το Σάββατο τιμάμε την υπό του Χριστού Ανάσταση του φίλου Του Λαζάρου. Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ.ι΄, 38-40, Ιωαν.ιβ΄, 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα. Λίγες μέρες πρό του πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού που τότε ήταν στη Γαλιλαία να τον επισκεφθεί. Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του πάμε τώρα να τον ξυπνήσω. Όταν έφθασε στη Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του Λάζαρου που ήταν πεθαμένος τέσσερις μέρες και ζήτησε να δει το τάφο του.
Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγές έξω. Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια΄,44)
Η αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε το επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».
Το έτος 890μ.Χ. μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ
Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρου λέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνο όταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.
Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό. Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο.
Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγές έξω. Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια΄,44)
Η αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε το επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».
Το έτος 890μ.Χ. μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ
Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρου λέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνο όταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.
Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό. Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο.
ἈπολυτίκιονΘέλοντας Χριστέ και Θεέ μας να δείξεις, προ της σταυρικής Σου Θυσίας, ότι είναι βέβαιο πράγμα η ανάσταση όλων των νεκρών, ανέστησες εκ νεκρών τον Λάζαρον. Για τούτο και εμείς, μιμούμενοι τα παιδιά που σε υποδέχθηκαν κατά την είσοδό Σου στην Ιερουσαλήμ, κρατούμε στα χέρια μας τα σύμβολα της νίκης, τα βάϊα και βοώμε προς Εσένα, τον νικητή του θανάτου: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ που ως Θεός κατοικείς στα ύψιστα μέρη του ουρανού, ας είσαι ευλογημένος Συ, που έρχεσαι απεσταλμένος από τον Κύριο!
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)Ἦχος α’.
Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.
ΚοντάκιονἮχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ἡ πάντων χαρά, Χριστὸς ἡ ἀλήθεια, τὸ φῶς ἡ ζωή, τοῦ κόσμου ἡ ἀνάστασις, τοῖς ἐν γῇ πεφανέρωται, τῇ αὐτοῦ ἀγαθότητι, καὶ γέγονε τύπος τῆς Ἀναστάσεως, τοῖς πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν.
Ἡ πάντων χαρά, Χριστὸς ἡ ἀλήθεια, τὸ φῶς ἡ ζωή, τοῦ κόσμου ἡ ἀνάστασις, τοῖς ἐν γῇ πεφανέρωται, τῇ αὐτοῦ ἀγαθότητι, καὶ γέγονε τύπος τῆς Ἀναστάσεως, τοῖς πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν.
Ὁ ΟἶκοςΤοῖς Μαθηταῖς ὁ Κτίστης τῶν ὅλων, προηγόρευσε λέγων· Ἀδελφοὶ καὶ γνωστοί, ἡμῶν ὁ φίλος κεκοίμηται, τούτοις προλέγων καὶ ἐκδιδάσκων, ὅτι πάντα γινώσκεις ὡς Κτίστης πάντων· ἄγωμεν οὖν πορευθῶμεν, καὶ ἴδωμεν ξένην ταφήν, καὶ θρῆνον τὸν τῆς Μαρίας, καὶ τὸν τάφον Λαζάρου ὀψώμεθα· ἐκεῖ γὰρ μέλλω θαυματουργεῖν, ἐκτελῶν τοῦ Σταυροῦ τὰ προοίμια, καὶ πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν.
ΜεγαλυνάριονἬγειρας Σωτήρ μου ἐκ τῶν νεκρῶν, Λάζαρον σὸν φίλον, τετραήμερον ὡς Θεός· ὅθεν Ἰουδαίων, ἐξέστησαν οἱ δῆμοι, τῆς δόξης σου Σωτήρ μου, τὸ μεγαλούργημα.
- Άγιοι Άγαβος, Ρούφος, Φλέγων και Ασύγκριτος από τους 70 Αποστόλους.
Από αυτούς τους ιερούς Αποστόλους, ο μεν Άγαβος ήταν εκείνος που αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς στις Πράξεις των Αποστόλων, ο όποιος αφού πήρε τη ζώνη του Αποστόλου Παύλου, του έδεσε τα χέρια και τα πόδια και προφήτευσε γι’ αυτόν αυτά: «Τάδε λέγει το Πνεύμα το Άγιον. Τον άνδρα, ου εστίν ή ζώνη αυτή, ούτω δήσουσιν εις Ιερουσαλήμ οι Ιουδαίοι και παραδώσουσιν εις χείρας εθνών» (Πράξεις των Αποστόλων, κα’11). Πράγματι, έτσι και έγινε. Διότι όχι μόνο έδεσαν τον Παύλο οι Ιουδαίοι, αλλά και προσπάθησαν να τον σκοτώσουν. Ο Άγαβος, αφού κήρυξε το Ευαγγέλιο στο μέρος όπου ζούσε, αποδήμησε ειρηνικά στον Κύριο.
Τον δε Ρούφο αναφέρει ο Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή: «Άσπάσασθε Ρούφον τον έκλεκτόν εν Κυρίω και την μητέρα αυτού και έμοϋ» (Προς Ρωμαίους, ιστ’ 13). Αυτός αργότερα έγινε επίσκοπος Θηβών στην Ελλάδα.
Οι δε Φλέγων (που έγινε Επίσκοπος Μαραθώνος) και Ασύγκριτος, αφού κήρυξαν το Ευαγγέλιο σε διάφορα μέρη του κόσμου, έφεραν πολλούς απίστους στην αληθινή πίστη. Τελικά βασανίστηκαν με διάφορους τρόπους από Ιουδαίους και Έλληνες, με αποτέλεσμα να πεθάνουν και οι δύο την ίδια μέρα. Έτσι, πήραν από τον Κύριο τα ουράνια αγαθά, που προορίζονται για τους αληθινούς εργάτες του Ευαγγελίου.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Σε αρκετά συναξάρια, μαζί με τους παραπάνω αποστόλους εορτάζονται και οι Απόστολοι από τους Εβδομήκοντα Ερμής και Ηρωδίων.
Ο Απόστολος Ερμής έγινε Επίσκοπος Δαλματίας (τιμάται 5 Nοεμβρίου και 8 Mαρτίου) και κοιμήθηκε με ειρήνη.
Ο Απόστολος Ηρωδίων (τιμάται 10 Nοεμβρίου και 28 Mαρτίου) ανήκε στον κύκλο των Εβδομήκοντα Αποστόλων του Κυρίου. Ακολουθώντας τους Αγίους Αποστόλους βοηθούσε αυτούς στο κήρυγμα του Χριστού, προσφέροντας υπηρεσίες σε όλους και υποτασσόμενος ως μαθητής του Χριστού, που έλεγε ότι αυτός που θέλει να είναι πρώτος σε όλους, ας είναι υπηρέτης όλων και διάκονος αυτών. Στην συνέχεια χειροτονήθηκε από αυτούς Επίσκοπος της πόλεως των Νέων Πατρών και οδήγησε στην αλήθεια του Ευαγγελίου πολλούς Εθνικούς. Επειδή όμως οι Ιουδαίοι τον φθόνησαν, συναθροίστηκαν εναντίων του μαζί με τους ειδωλολάτρες, τον συνέλαβαν και τον βασάνισαν ανηλεώς. Του συνέτριψαν το στόμα με πέτρες και του κτύπησαν την κεφαλή πάνω σε ξύλα. Στην συνέχεια οι παράνομοι, ως άγριοι και αιμοβόροι κυνηγοί, τον κατάσφαξαν με μαχαίρι. Έτσι παρέδωσε την μακάρια ψυχή του στον Κύριο, για την αγάπη του Οποίου υπέστη μαρτυρικό θάνατο.
Τον δε Ρούφο αναφέρει ο Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή: «Άσπάσασθε Ρούφον τον έκλεκτόν εν Κυρίω και την μητέρα αυτού και έμοϋ» (Προς Ρωμαίους, ιστ’ 13). Αυτός αργότερα έγινε επίσκοπος Θηβών στην Ελλάδα.
Οι δε Φλέγων (που έγινε Επίσκοπος Μαραθώνος) και Ασύγκριτος, αφού κήρυξαν το Ευαγγέλιο σε διάφορα μέρη του κόσμου, έφεραν πολλούς απίστους στην αληθινή πίστη. Τελικά βασανίστηκαν με διάφορους τρόπους από Ιουδαίους και Έλληνες, με αποτέλεσμα να πεθάνουν και οι δύο την ίδια μέρα. Έτσι, πήραν από τον Κύριο τα ουράνια αγαθά, που προορίζονται για τους αληθινούς εργάτες του Ευαγγελίου.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Σε αρκετά συναξάρια, μαζί με τους παραπάνω αποστόλους εορτάζονται και οι Απόστολοι από τους Εβδομήκοντα Ερμής και Ηρωδίων.
Eις τον Ηρωδίων
Εὐαγγελίου τὸν καλὸν δραμὼν δρόμον,
Ἡρῳδίων κάλλιστον ἤρατο στέφος.
Εὐαγγελίου τὸν καλὸν δραμὼν δρόμον,
Ἡρῳδίων κάλλιστον ἤρατο στέφος.
Eις τον Ερμή
Ἑρμῇ θανόντι τῷ μαθητῇ Κυρίου,
Ἑρμῷον ἔμπνουν ἐκ λόγων ἀναγλύφῳ.
Ἑρμῇ θανόντι τῷ μαθητῇ Κυρίου,
Ἑρμῷον ἔμπνουν ἐκ λόγων ἀναγλύφῳ.
Ο Απόστολος Ερμής έγινε Επίσκοπος Δαλματίας (τιμάται 5 Nοεμβρίου και 8 Mαρτίου) και κοιμήθηκε με ειρήνη.
Ο Απόστολος Ηρωδίων (τιμάται 10 Nοεμβρίου και 28 Mαρτίου) ανήκε στον κύκλο των Εβδομήκοντα Αποστόλων του Κυρίου. Ακολουθώντας τους Αγίους Αποστόλους βοηθούσε αυτούς στο κήρυγμα του Χριστού, προσφέροντας υπηρεσίες σε όλους και υποτασσόμενος ως μαθητής του Χριστού, που έλεγε ότι αυτός που θέλει να είναι πρώτος σε όλους, ας είναι υπηρέτης όλων και διάκονος αυτών. Στην συνέχεια χειροτονήθηκε από αυτούς Επίσκοπος της πόλεως των Νέων Πατρών και οδήγησε στην αλήθεια του Ευαγγελίου πολλούς Εθνικούς. Επειδή όμως οι Ιουδαίοι τον φθόνησαν, συναθροίστηκαν εναντίων του μαζί με τους ειδωλολάτρες, τον συνέλαβαν και τον βασάνισαν ανηλεώς. Του συνέτριψαν το στόμα με πέτρες και του κτύπησαν την κεφαλή πάνω σε ξύλα. Στην συνέχεια οι παράνομοι, ως άγριοι και αιμοβόροι κυνηγοί, τον κατάσφαξαν με μαχαίρι. Έτσι παρέδωσε την μακάρια ψυχή του στον Κύριο, για την αγάπη του Οποίου υπέστη μαρτυρικό θάνατο.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολοι ἅγιοι, πρεσβεύσατε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολοι ἅγιοι, πρεσβεύσατε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Ἐξάριθμος χορός, τῶν σοφῶν Ἀποστόλων, ὑμνείσθω ἱερῶς, μελωδίαις ᾀσμάτων, Ἐρμᾶς καὶ Ἀσύγκριτος, Ἠρωδίων καὶ Ἄγαβος, σὺν τῷ Φλέγωντι, καὶ τῷ θεόφρονι Ρούφω, τὴν Τριάδα γάρ, διηνεκῶς δυσωπούσιν, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Ἐξάριθμος χορός, τῶν σοφῶν Ἀποστόλων, ὑμνείσθω ἱερῶς, μελωδίαις ᾀσμάτων, Ἐρμᾶς καὶ Ἀσύγκριτος, Ἠρωδίων καὶ Ἄγαβος, σὺν τῷ Φλέγωντι, καὶ τῷ θεόφρονι Ρούφω, τὴν Τριάδα γάρ, διηνεκῶς δυσωπούσιν, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ὡς μύσται Χριστοῦ, καὶ Ἀποστόλων σύσκηνοι, ἐν πάσῃ τῇ γῇ, τὴν τούτου συγκατάβασιν, Μαθηταί ἑξάριθμοι, ὡς λαμπάς ἑξάφωτος φάναντες, ἐλύσατε σκότος δεινόν, πυρσεύοντες πᾶσιν, ἀληθείας τὸ φῶς.
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ὡς μύσται Χριστοῦ, καὶ Ἀποστόλων σύσκηνοι, ἐν πάσῃ τῇ γῇ, τὴν τούτου συγκατάβασιν, Μαθηταί ἑξάριθμοι, ὡς λαμπάς ἑξάφωτος φάναντες, ἐλύσατε σκότος δεινόν, πυρσεύοντες πᾶσιν, ἀληθείας τὸ φῶς.
- Όσιος Κελεστίνος Πάπας Ρώμης.
Ο Όσιος Κελεστίνος γεννήθηκε στη Ρώμη και τον πατέρα του τον έλεγαν Πρίσκο. Νωρίς, σαν διάκονος, είχε διακριθεί για την παιδεία του, την ευσέβεια και το θερμό ζήλο. Γι’ αυτό μετά το θάνατο του Πάπα Βονιφατίου το 422, τον διαδέχτηκε στον Ποντιφικό θρόνο. Αμέσως τότε παρενέβει στην Αφρική, στη Γαλατία και στη Καλαβρία, για να επιβάλει τους Ιερούς κανόνες στην εκλογή των επισκόπων. Υπήρξε ενεργητικότατος στην καταστολή διαφόρων αιρέσεων. Εργάστηκε για την εξαφάνιση του πελαγιανισμού από τη Μεγάλη Βρεττανία, και συγχρόνως με κατάλληλη Ιεραποστολή, πέτυχε να προσέλθει στο χριστιανισμό η Ιρλανδία. Στην Γ’ Οικουμενική Σύνοδο, ο Πάπας Κελεστίνος με αντιπροσωπεία του, καταδίκασε την πλάνη του Νεστορίου. Γενικά επιμελήθηκε τα πράγματα του κλήρου και αυτά της θείας λατρείας, ευπρεπίζοντας τους ναούς με εικόνες και διάφορα Ιερά σκεύη. Πέθανε, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Θεοδόσιος ο Β’ το 432 μ.Χ. την 26η ή 27η Ιουλίου, κατά την πιο πιθανή γνώμη.
- Άγιος Παυσίλυπος.
Ο Άγιος Παυσίλυπος έζησε στα χρόνια του βασιλιά Αδριανού (117-138 μ.Χ.) και ήταν ευγενής και πλούσιος στην πόλη της Ρώμης. Επειδή όμως ενθάρρυνε και υποστήριζε τους χριστιανούς που βάδιζαν για το μαρτύριο, συνελήφθη και οδηγήθηκε στο βασιλιά. Αυτός τον ρώτησε αν πιστεύει στον Χριστό και ο Παυσίλυπος απάντησε ότι όχι μόνο πιστεύει αλλά είναι έτοιμος και το αίμα του να χύσει γι’ αυτόν. Τότε τον χτύπησαν τόσο πολύ στην κοιλιά, που φάνηκαν τα έντερα του. Έπειτα τον παραχώρησαν στον έπαρχο Πράκτο, που και αυτός τον βασάνισε φρικτά. Αλλά επειδή ο Άγιος επέμενε στην πίστη του, καταδικάστηκε σε αποκεφαλισμό. Τελικά όμως, αφού έσπασε την αλυσίδα πού του είχαν βάλει, δραπέτευσε και ζώντας με αρετή παρέδωσε την ψυχή του στον Θεό.
- Άγιος Ιωάννης ο Ναύκληρος.
Ο Κώος αυτός ναύκληρος εξισλαμίστηκε με τη βία από τους Τούρκους στην Κω. Αυτός όμως, πέταξε τα Τούρκικα ρούχα και ζούσε χριστιανικά. Οι Τούρκοι τον αντελήφθησαν, τον συνέλαβαν και τον μαστίγωσαν ανελέητα, και κατόπιν τον φυλάκισαν. Μέσα στη φυλακή, οι Τούρκοι προσπαθούσαν να τον μεταπείσουν στον μουσουλμανισμό, αλλά ο νεομάρτυρας απαντούσε: «Εγώ στον Κύριο μου Ιησού Χριστό πιστεύω και αυτόν ομολογώ για Θεό αληθινό, με όλη μου την ψυχή και την καρδιά. Τη δε δική σας θρησκεία αποστρέφομαι και είμαι έτοιμος να υπομείνω όσα βασανιστήρια και αν μου κάνετε για την αγάπη του Χριστού μου». Βλέποντας το αμετάθετο της γνώμης του οι βασανιστές του, τον οδήγησαν με βασανισμούς στον κριτή, που διέταξε τον ανηλεή δαρμό του και τον καταδίκασε να καεί ζωντανός. Έτσι, μ’ αυτόν τον τρόπο, στις 8 Απριλίου 1669 μ.Χ., μαρτύρησε ο Άγιος αυτός νεομάρτυρας της Κω. Ακολουθία του Αγίου συνέταξε ο Γεράσιμος Μοναχός Μικραγιαννανίτης. Επίσης, το ιστορικό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, μετονομάστηκε επονόματι του Νεομάρτυρα αυτού, καθώς και η οδός που οδηγεί στο Ναΰδριο αυτό φέρει το όνομα του.
Όσιος Νήφων ο Ρώσος ο θαυματουργός.
Ο Άγιος Νήφων γεννήθηκε στη Ρωσία και έγινε μοναχός στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου κατά τους χρόνους του ηγουμένου Τιμοθέου. Μοναδικό μέλημά του είχε το στολισμό της ψυχής του με τις αρετές, γι’ αυτό κοπίαζε στη νηστεία, την αγρυπνία, την προσευχή και την αυστηρή άσκηση.
Η φήμη της θεοφιλούς πολιτείας του δεν άργησε να ξεπεράσει τα όρια της Λαύρας. Έτσι, όταν το έτος 1130 ο Επίσκοπος του Νόβγκοροντ Άγιος Ιωάννης (τιμάται 7 Σεπτεμβρίου) παραιτήθηκε για να εφησυχάσει σε μοναστήρι, ο Άγιος Νήφων εξελέγη διάδοχός του.
Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του φρόντισε για την ανέγερση ιερών ναών και επιδόθηκε με ιερό ζήλο στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Πολλές φορές επενέβη ειρηνευτικά στις διενέξεις των αρχόντων της περιοχής, που τότε βρίσκονταν σε συνεχείς διαμάχες και εμφύλιους πολέμους, προς το συμφέρον του λαού και ωφέλεια των ψυχών τους.
Κατά τους χρόνους της ποιμαντορίας του Αγίου Νήφωνος οι κάτοικοι του Νόβγκοροντ επαναστάτησαν και έδιωξαν τον ηγεμόνα τους Βσέβοβλοντ Μστισλάβιτς, καλώντας στην θέση του τον Σβιατοσλάβο Ολέγκοβιτς. Ο Σβιατοσλάβος, μόλις ανέλαβε την ηγεμονία, θέλησε να συνάψει παράνομο γάμο. Ο Επίσκοπος Νήφων, όχι μόνο αρνήθηκε να τον τελέσει, αλλά απαγόρευσε και σε όλους τους ιερείς της Επισκοπής του να επευλογήσουν την παρανομία.
Ο ηγεμόνας όμως δεν άλλαξε διάθεση. Εξανάγκασε κάποιους ιερείς, που είχε φέρει μαζί του όταν ήλθε στο Νόβγκοροντ, να τελέσουν το μυστήριο. Αλλά και μετά από αυτό ο Άγιος Νήφων δεν έπαυσε να στηλιτεύει με παρρησία τον Σβιατοσλάβο.
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η μέριμνα του Αγίου Νήφωνος για τη διατήρηση της κανονικής εξαρτήσεως της Ρωσικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Όταν για άγνωστους λόγους ο Μητροπολίτης Κιέβου Μιχαήλ, αναχώρησε για το Βυζάντιο, ο ηγεμόνας του Κιέβου Ιζιασλάβος Μστισλάβιτς, υιός του μεγάλου ηγεμόνος Μστισλάβου Βλαντιμίροβιτς, συγκάλεσε Σύνοδο των Ρώσων Επισκόπων και τους πρότεινε να εκλέξουν Μητροπολίτη τον μοναχό Κλήμεντα (Σμολιάτιτς) τον Φιλόσοφο, χωρίς την έγκριση και ευλογία του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Στη θέληση του ισχυρού ηγεμόνος υπέκυψαν τα περισσότερα μέλη της Συνόδου. Ο Άγιος Νήφων δεν συμφωνούσε με κανένα τρόπο, ούτε ανεγνώρισε στη συνέχεια την εκλογή και χειροτονία του Κλήμεντος. Ο Ιζιασλάβος τότε απαγόρευσε στον Άγιο να επιστρέψει στην Επισκοπή του και τον περιόρισε στη μονή των Σπηλαίων. Ωστόσο τον επόμενο χρόνο ο ηγεμόνας της Σουζδαλίας Γεώργιος ο Μονομάχος κατέλαβε το Κίεβο, έδιωξε τον Ιζιασλάβο και ελευθέρωσε τον Άγιο Νήφωνα. Ο δίκαιος Ιεράρχης επέστρεψε με τιμές στο Νόβγκοροντ. Ο Άγιος Νήφων, λίγο πριν την οσιακή κοίμησή του, είδε σε όραμα τον Όσιο Θεοδόσιο των Σπηλαίων. Δεκατρείς ημέρες μετά, το Σάββατο της Διακαινησίμου του έτους 1156 μ.Χ., κοιμήθηκε με ειρήνη και ενταφιάσθηκε στη μονή των Σπηλαίων, δίπλα στα άλλα ιερά λείψανα των κεκοιμημένων Πατέρων.
Η φήμη της θεοφιλούς πολιτείας του δεν άργησε να ξεπεράσει τα όρια της Λαύρας. Έτσι, όταν το έτος 1130 ο Επίσκοπος του Νόβγκοροντ Άγιος Ιωάννης (τιμάται 7 Σεπτεμβρίου) παραιτήθηκε για να εφησυχάσει σε μοναστήρι, ο Άγιος Νήφων εξελέγη διάδοχός του.
Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του φρόντισε για την ανέγερση ιερών ναών και επιδόθηκε με ιερό ζήλο στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Πολλές φορές επενέβη ειρηνευτικά στις διενέξεις των αρχόντων της περιοχής, που τότε βρίσκονταν σε συνεχείς διαμάχες και εμφύλιους πολέμους, προς το συμφέρον του λαού και ωφέλεια των ψυχών τους.
Κατά τους χρόνους της ποιμαντορίας του Αγίου Νήφωνος οι κάτοικοι του Νόβγκοροντ επαναστάτησαν και έδιωξαν τον ηγεμόνα τους Βσέβοβλοντ Μστισλάβιτς, καλώντας στην θέση του τον Σβιατοσλάβο Ολέγκοβιτς. Ο Σβιατοσλάβος, μόλις ανέλαβε την ηγεμονία, θέλησε να συνάψει παράνομο γάμο. Ο Επίσκοπος Νήφων, όχι μόνο αρνήθηκε να τον τελέσει, αλλά απαγόρευσε και σε όλους τους ιερείς της Επισκοπής του να επευλογήσουν την παρανομία.
Ο ηγεμόνας όμως δεν άλλαξε διάθεση. Εξανάγκασε κάποιους ιερείς, που είχε φέρει μαζί του όταν ήλθε στο Νόβγκοροντ, να τελέσουν το μυστήριο. Αλλά και μετά από αυτό ο Άγιος Νήφων δεν έπαυσε να στηλιτεύει με παρρησία τον Σβιατοσλάβο.
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η μέριμνα του Αγίου Νήφωνος για τη διατήρηση της κανονικής εξαρτήσεως της Ρωσικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Όταν για άγνωστους λόγους ο Μητροπολίτης Κιέβου Μιχαήλ, αναχώρησε για το Βυζάντιο, ο ηγεμόνας του Κιέβου Ιζιασλάβος Μστισλάβιτς, υιός του μεγάλου ηγεμόνος Μστισλάβου Βλαντιμίροβιτς, συγκάλεσε Σύνοδο των Ρώσων Επισκόπων και τους πρότεινε να εκλέξουν Μητροπολίτη τον μοναχό Κλήμεντα (Σμολιάτιτς) τον Φιλόσοφο, χωρίς την έγκριση και ευλογία του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Στη θέληση του ισχυρού ηγεμόνος υπέκυψαν τα περισσότερα μέλη της Συνόδου. Ο Άγιος Νήφων δεν συμφωνούσε με κανένα τρόπο, ούτε ανεγνώρισε στη συνέχεια την εκλογή και χειροτονία του Κλήμεντος. Ο Ιζιασλάβος τότε απαγόρευσε στον Άγιο να επιστρέψει στην Επισκοπή του και τον περιόρισε στη μονή των Σπηλαίων. Ωστόσο τον επόμενο χρόνο ο ηγεμόνας της Σουζδαλίας Γεώργιος ο Μονομάχος κατέλαβε το Κίεβο, έδιωξε τον Ιζιασλάβο και ελευθέρωσε τον Άγιο Νήφωνα. Ο δίκαιος Ιεράρχης επέστρεψε με τιμές στο Νόβγκοροντ. Ο Άγιος Νήφων, λίγο πριν την οσιακή κοίμησή του, είδε σε όραμα τον Όσιο Θεοδόσιο των Σπηλαίων. Δεκατρείς ημέρες μετά, το Σάββατο της Διακαινησίμου του έτους 1156 μ.Χ., κοιμήθηκε με ειρήνη και ενταφιάσθηκε στη μονή των Σπηλαίων, δίπλα στα άλλα ιερά λείψανα των κεκοιμημένων Πατέρων.
- Άγιος Ιωάννης ο Κουλικάς.
Ο Νεομάρτυρας αυτός, ήταν άνθρωπος πολύ φρόνιμος και ζηλωτής. Κάποια μέρα όμως, είχε έντονη συζήτηση για την πίστη με τους Τούρκους. Αυτοί από φθόνο, τον κατηγόρησαν στον κριτή, ότι δήθεν έβρισε την μουσουλμανική θρησκεία. Ο κριτής πρότεινε στον Ιωάννη να αρνηθεί τον Χριστό και να γίνει μουσουλμάνος για ν’ αποφύγει τον θάνατο. Ο Ιωάννης αποκρίθηκε θαρραλέα, ότι δεν αρνείται τον Χριστό και αν μύριους θανάτους υποστεί. Τότε ο κριτής διέταξε και τον έριξαν μέσα σε τσιγγέλια (γάντσους), όπου ο Νεομάρτυρας βρήκε φρικτό αλλά ένδοξο τέλος στις 8 Απριλίου 1564 μ.Χ. Το Μ. Ευχολόγιο στη σελίδα 442 αναφέρει τη μνήμη του μάρτυρος την 8η και 18η Απριλίου, στη δε σελ. 470 την 1η Απριλίου (1564 μ.Χ.). Οι δε Σ. Εύστρατιάδης και Αγ. Νικόδημος Αγιορείτης, αναφέρουν την μνήμη του κατά την 18η Απριλίου. Επομένως υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά την ημέρα του μαρτυρίου του.
- Άγιος Αμάνδος
- Άγιοι Ιανουάριος, Μαξίμη και Μακαρία οι Μάρτυρες
- Άγιος Περπέτουος.
Ο Άγιος Περπέτουος καταγόταν από επιφανή οικογένεια συγκλητικών και χειροτονήθηκε Επίσκοπος της γαλλικής πόλεως της Τουρώνης το έτος 460 μ.Χ. Μεγάλωσε και καλλώπισε το ναό του Αγίου Μαρτίνου, στον οποίο και ενταφιάσθηκε. Κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 490 μ.Χ.
- Όσιος Ρούφος εν τη Λαύρα του Κιέβου ασκήσαντος.
Ο Όσιος Ρούφος έζησε τον 14ο αιώνα μ.Χ. Διακρίθηκε για την υπακοή του και δοξάστηκε σαν λάτρης της εργασίας και της νηστείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου