12 Δεκεμβρίου γιορτάζουν…

 

• Άγιος Σπυρίδων ο Θαυματουργός, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου
• Όσιος Ιωάννης επίσκοπος Ζιχνών
• Άγιος Αλέξανδρος Ιερομάρτυρας Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων
• Άγιος Συνετός
• Όσιος Αμωναθάς
• Όσιος Άνθος
• Άγιος Αιθέριος
• Αγίες Ευφημιανή και Φοίβη
• Άγιος Φίννιαν του Κλονάρτ, ο θαυματουργός
• Όσιος Θεράπων του Μονζέσκιϋ
• Αγία Abra κόρη του Αγίου Ιλάριου Επισκόπου Πικτώνων

***********************************************************************************

• Άγιος Σπυρίδων ο Θαυματουργός, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου 

Ο Άγιος Σπυρίδων γεννήθηκε το 270 μ.Χ. στο τώρα κατεχόμενο χωριό Άσσια (Άσκια) της Κύπρου (και όχι στην Τριμυθούντα – σημερινή Τρεμετουσιά – όπως γράφουν πολλοί) από οικογένεια βοσκών, που ήταν κάπως εύπορη. Αν και μορφώθηκε αρκετά δεν άλλαξε επάγγελμα. Συνέχισε και αυτός να είναι βοσκός. Σαν χαρακτήρας, ο Άγιος, ήταν απλός, αγαθός, γεμάτος αγάπη για τον πλησίον του. Τις Κυριακές και τις γιορτές, συχνά έπαιρνε τους βοσκούς και τους οδηγούσε στους ιερούς ναούς, και κατόπιν τους εξηγούσε την ευαγγελική ή την αποστολική περικοπή. Ο Θεός τον ευλόγησε να γίνεται συχνά προστάτης χήρων και ορφανών. Νυμφεύθηκε ευσεβή σύζυγο και απέκτησε μια κόρη, την Ειρήνη. Γρήγορα, όμως, η σύζυγός του πέθανε. Για να επουλώσει το τραύμα του ο Σπυρίδων αφοσιώθηκε ακόμα περισσότερο στη διδαχή του θείου λόγου. Μετά από πολλές πιέσεις, χειροτονήθηκε ιερέας. Και πράγματι, υπήρξε αληθινός ιερέας του Ευαγγελίου, έτσι όπως τον θέλει ο θείος Παύλος: «Ἀνεπίληπτον, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, τέκνα ἔχοντα ἐν ὑποταγῇ μετὰ πάσης σεμνότητας» (Α’ προς Τιμόθεον γ’ 2-7). Δηλαδή ακατηγόρητο, προσεκτικό, εγκρατή, σεμνό, φιλόξενο, διδακτικό, και να έχει παιδιά που να υποτάσσονται με κάθε σεμνότητα. Έτσι και ο Σπυρίδων, τόσο σωστός υπήρξε σαν ιερέας, ώστε όταν χήρεψε η επισκοπή Τριμυθούντος στην Κύπρο, δια βοής λαός και κλήρος τον εξέλεξαν επίσκοπο. Από τη θέση αυτή ο Σπυρίδων προχώρησε τόσο πού στην αρετή, ώστε τον αξίωσε ο Θεός να κάνει πολλά θαύματα. Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Άγιος Σπυρίδων με το κύρος της αγίας και ηθικής ζωής του στην Α’ Οικουμενική σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας (Μικρά Ασία) και στην οποία συμμετείχε, κατατρόπωσε τους Αρειανούς και αναδείχτηκε από τους λαμπρούς υπερασπιστές της Ορθόδοξης πίστης. Μάλιστα, όπως αναφέρει η παράδοση, αφού μίλησε για λίγο, κατόπιν έκανε το σημείο του Σταυρού και με το αριστερό χέρι, που κρατούσε ένα κεραμίδι, εις τύπον της Αγίας Τριάδος είπε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός» και έκανε να φανεί προς τα επάνω απ’ το κεραμίδι φωτιά, δια της οποίας είχε ψηθεί αυτό. Όταν δε είπε: «Καὶ τοῦ Υἱοῦ», έρρευσε κάτω νερό, δια του οποίου ζυμώθηκε το χώμα του κεραμιδιού. Και όταν πρόσθεσε: «Καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» έδειξε μέσα στη χούφτα του μόνο το χώμα που απέμεινε. Ο Άγιος Σπυρίδων κοιμήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου του 350 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Τῆς Συνόδου τῆς πρώτης ἀνεδείχθης ὑπέρμαχος, καὶ θαυματουργὸς θεοφόρε, Σπυρίδων Πατὴρ ἡμῶν· διὸ νεκρᾷ σὺ ἐν τάφῳ προσφωνεῖς, καὶ ὄφιν εἰς χρυσοῦν μετέβαλες· καὶ ἐν τῷ μέλπειν τὰς ἁγίας σου εὐχάς, Ἀγγέλους ἔσχες συλλειτουργούντάς σοι Ἱερώτατε. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ· δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι· δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.

Τῷ πόθῳ Χριστοῦ τρωθεὶς, Ἱερώτατε, τὸν νοῦν πτερωθείς, τῇ αἴγλῃ τοῦ Πνεύματος, πρακτικὴ θεωρία, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, θυσιαστήριον θεῖον γενόμενος, αἰτούμενος πᾶσι θείαν ἕλλαμψιν.

Μεγαλυνάριον

Χαίροις των θαυμάτων ο ποταμός· Χαίροις ασθενούντων, και πασχόντων ο ιατρός· Χαίροις των λογίων του Πνεύματος ο σπόρος, Σπυρίδων Τριμυθούντος, ποιμήν τρισόλβιε.

Έτερον Μεγαλυνάριον

Χαίροις Τριμυθούντος η καλλονή, Χαίροις ασθενούντων, και πασχόντων ο ιατρός, Χαίροις των Πατέρων, ωράϊσμα και κλέος, Τρισόλβιε Σπυρίδων, σε μεγαλύνομεν.

Ὁ Οἶκος

Τὸν ἐκ κοιλίας ἡγιασμένον Ἱεράρχην Κυρίου, ἀνευφημήσωμεν νῦν Σπυρίδωνα, τὸν τῆς χάριτος πλάκας δεξάμενον θείας δόξης, καὶ ἐν θαύμασι περιβόητον πᾶσι, καὶ ὡς θερμὸν καὶ αὐτόπτην τῆς θείας ἐλλάμψεως, ὡς τῶν πενήτων προστάτην, καὶ τῶν ἁμαρτανόντων ψυχαγωγόν· οὗτος γὰρ θύων τῷ βήματι τοῦ Χριστοῦ, Ἱεράρχης πιστός ἀναδέδεικται, αἰτούμενος πᾶσι θείαν ἔλλαμψιν.

Κάθισμα Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.

Ἐκ ποιμνίων προβάτων τὴν τοῦ Χριστοῦ, Ἐκκλησίαν ποιμαίνειν προχειρισθείς, ποιμὴν θεοπρόβλητος, σὺ Σπυρίδων ἀνέλαμψας, κακοδοξίας λύκους, ἐλάσας τοῖς λόγοις σου, ἐν εὐσεβείας πόᾳ, αὐτὴν ἐκτρεφόμενος· ὅθεν ἀναμέσον, θεοφόρων Πατέρων, τὴν πίστιν ἐτράνωσας, τῇ σοφίᾳ τοῦ Πνεύματος, Ἱεράρχα μακάριε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

• Όσιος Ιωάννης επίσκοπος Ζιχνών 

Ο Όσιος Ιωάννης (ή Ιωακείμ) έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου (1282 – 1328 μ.Χ.) και Ανδρόνικου Γ’ (1328 – 1341 μ.Χ.). Δύο χρόνων έμεινε ορφανός από γονείς και τον πήρε ο θείος του, μοναχός, ονόματι Ιωαννίκιος και τον ανέθρεψε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου. Όταν ήλθε σε κατάλληλη ηλικία, έγινε Ιερέας και λόγω της μεγάλης του αρετής, εκλέχτηκε επίσκοπος Ζιχνών. Όταν πέθανε ο θείος του, παραιτήθηκε από την επισκοπή και έμεινε στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου. Επεξέτεινε τη Μονή αυτή, που βρισκόταν κοντά στο Μενοίκιο όρος της Ανατολικής Μακεδονίας, βορειανατολικά των Σερρών και έκτισε μεγαλοπρεπή Ναό στο όνομα του Βαπτιστή Ιωάννη. Εκεί θεάρεστα αφού έζησε και πρόσφερε πολλά στην περιοχή, απεβίωσε ειρηνικά την 12η Δεκεμβρίου 1333 μ.Χ.

• Άγιος Αλέξανδρος Ιερομάρτυρας Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων 

Ο Άγιος Αλέξανδρος έζησε στα τέλη του 2ου μ.Χ. αιώνα μέχρι τα μέσα του 3ου και έκανε μαθητής του Κλήμεντος του Αλεξανδρέως. Διέπρεψε στις σπουδές του και διακρίθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Αργότερα αποδείχτηκε επίσκοπος της Φλανιάδος στην Καππαδοκία. Η εκεί δράση του, τον λάμπρυνε ακόμα περισσότερο. Και επειδή ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Νάρκισσος (βλέπε 7 Αυγούστου) ήταν υπέργηρος (116 ετών), προσέλαβε βοηθό επίσκοπο τον Αλέξανδρο και συγχρόνως διάδοχο του. Όταν λοιπόν ο Νάρκισσος πέθανε μαρτυρικά, ο Αλέξανδρος ανέλαβε τον επισκοπικό θρόνο Ιεροσολύμων. Από τη θέση αύτη ο Αλέξανδρος αγωνίστηκε για την πίστη, φώτισε και οικοδόμησε το λαό, μερίμνησε συγχρόνως για την ίδρυση βιβλιοθήκης στην Ιερουσαλήμ, στην οποία μάζεψε πολλά εκκλησιαστικά και θεολογικά συγγράμματα, για να βοηθήσει τις μελέτες των νεοτέρων κληρικών. Το 251 μ.Χ., κατά τον διωγμό της Εκκλησίας επί Δεκίου, συνελήφθη από τον άρχοντα της Παλαιστίνης στην Καισαρεία. Αυτός αξίωσε από τον πιστό επίσκοπο ν’ αρνηθεί τον Χριστό. Εκείνος όχι μόνο δεν δέχτηκε, αλλά και παρατήρησε με θάρρος και δύναμη την ειδωλολατρική πλάνη. Παραδόθηκε τότε τροφή στα θηρία, αφού προηγούμενα υπέστη σκληρά βασανιστήρια. Τα λιοντάρια τον πλησίασαν χωρίς να τον βλάψουν καθόλου, πέθανε όμως από τις πληγές των βασανιστηρίων. Η μνήμη του Αγίου Αλέξανδρου επαναλαμβάνεται και την 16η Μαΐου.

• Άγιος Συνετός 

Ο Άγιος Συνετός μαρτύρησε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στη Ρώμη, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Αυρηλιανός. Ο Συνετός ήταν αναγνώστης της εκκλησίας της Ρώμης, που τον έκανε ο Άγιος Πάπας Ξύστος (βλέπε 10 Αυγούστου). Συνελήφθη και διατάχθηκε να θυσιάσει στα είδωλα. Αρνήθηκε όμως και βασανίστηκε σκληρά με μαστίγια από νεύρα βοδιών και έπειτα φυλακίστηκε. Παρ’ όλα αυτά, παρέμεινε στη Χριστιανική του ομολογία και έβαλαν στο σώμα του πυρακτωμένα σίδερα. Επειδή όμως δεν κατάφεραν τίποτα, τελικά τον αποκεφάλισαν.

• Όσιος Αμωναθάς 

Ο Όσιος Αμωναθάς απεβίωσε ειρηνικά.

• Όσιος Άνθος 

Ο Όσιος Άνθος απεβίωσε ειρηνικά.

• Άγιος Αιθέριος 

Η μνήμη του Αγίου Αιθέριου αναφέρεται στον Παρισινό Κώδικα 1611. Μαρτύρησε επί Μαξιμιανού (286 – 305 μ.Χ.) και επειδή δεν δέχτηκε να αρνηθεί τον Χριστό και να θυσιάσει στα είδωλα, έβαλαν στ’ αυτιά του πυρακτωμένα σίδερα, ώστε οι κόρες των ματιών του να πεταχτούν έξω. Κατόπιν τον έδεσαν σ’ ένα τροχό και έβαλαν χαλινάρι στο στόμα του. Στη συνέχεια αφού τον έκαψαν με αναμμένες λαμπάδες, τελικά τον αποκεφάλισαν.

• Αγίες Ευφημιανή και Φοίβη 

Η Αγία Ευφημιανή είναι άγνωστη στους Συναξαριστές. Η μνήμη της αναφέρεται στο Ιεροσολυμιτικό Κανονάριο σελ. 120 συνοδευμένη με αυτή της αγίας Φοίβης, επίσης άγνωστης Αγίας.

• Άγιος Φίννιαν του Κλονάρτ, ο θαυματουργός 

Ο Άγιος Φίννιαν (Finnian) του Κλονάρτ (Clonard), ο θαυματουργός ήταν ο ιδρυτής, Ηγούμενος και Σχολάρχης της ένδοξης μονής-σχολής Κλονάρτ της Ιρλανδίας.

• Όσιος Θεράπων του Μονζέσκιϋ 

Δεν έχουμε λεπτομέριες για τον βίο του Ρώσου μοναχού Θεράπων του Μονζέσκιϋ (Monza), παρα μόνο ότι κοιμήθηκε το 1597 μ.Χ.

• Αγία Abra κόρη του Αγίου Ιλάριου Επισκόπου Πικτώνων 

Η Αγία Abra έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ. (περί το 343 – 360 μ.Χ.) και ήταν κόρη του Αγίου Ιλάριου Επισκόπου Πικτώνων (βλέπε 13 Ιανουαρίου). Η Αγία Abra γεννήθηκε προτού ο πατέρας της βαπτιστεί Χριστιανός και γίνει επίσκοπος. Κατόπιν συμβουλής του ιδίου, έγινε μοναχή και κοιμήθηκε οσιακά.