26 Δεκεμβρίου γιορτάζουν…

 

• Μετά την Χριστού Γέννησιν
• Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου
• Φυγή Ιησού Χριστού στην Αίγυπτο
• Άγιος Ευθύμιος ο Ομολογητής, επίσκοπος Σάρδεων
• Όσιος Κωνσταντίνος «ὁ ἐξ Ἰουδαίων»
• Όσιος Ευάρεστος
• Άγιος Κωνστάντιος ο Ρώσος, ο Νέος Ιερομάρτυρας
• Όσιος Νικόδημος της Τισμάνα
• Σύναξη της Παναγίας της Θεοσκέπαστης στο Ημεροβίγλι Σαντορίνης
• Σύναξη της Παναγίας της Βηθλεεμίτισσας
• Σύναξη της Παναγίας της Αλεξιώτισσας στην Πάτρα
• Σύναξη της Παναγίας Λατομίτισσας στη Χίο
• Σύναξη της Παναγίας της Αντιβουνιώτισσας στην Κέρκυρα
• Σύναξη της Παναγίας Νησιώτισσας στην Φολέγανδρο

***********************************************************************************

• Μετά την Χριστού Γέννησιν

Eις τον Iωσήφ.
Τιμῶ Ἰωσὴφ Μνήστορα τῆς Παρθένου,
Ὡς ἐκλεγέντα φύλακα ταύτης μόνον.

Eις τον Iάκωβον.
Σὺ τέκτονος παῖς, ἀλλ’ ἀδελφὸς Κυρίου,
Τοῦ πάντα τεκτήναντος ἐν λόγῳ Μάκαρ.

Eις τον Δαβίδ.
Ἐγὼ τὶ φήσω, μαρτυροῦντος Κυρίου,
Τὸν Δαυῒδ εὗρον, ὡς ἐμαυτοῦ καρδίαν;

Στις 26 Δεκεμβρίου ή την πρώτη Κυριακή μετά τις 26 Δεκεμβρίου τιμούμε τη μνήμη των Αγίων Ιωσήφ του Μνηστήρα της Παρθένου Παναγίας, του Δαβίδ του Προφήτη και βασιλιά και του Ιακώβου του Αδελφοθέου (βλέπε και 23 Οκτωβρίου), δηλαδή, το κατά κόσμον γένος και οικογένεια του Χριστού. Όταν δεν υπάρχει Κυριακή εντός αυτής της περιόδου, μεταφέρουμε τον εορτασμό στις 26 Δεκεμβρίου.
Συνήθως αυτή την Κυριακή, τελείται η Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, που είναι μια από τις αρχαιότερες Θείες Λειτουργίες.
Να υπενθημήσουμε εδώ ότι ο Ιωσήφ είχε από τον προηγούμενο γάμο του τέσσερις γιούς, τον Iάκωβο, τον Iωσή, τον Iούδα και τον Σίμωνα (ή Συμεών) και τρεις κόρες την Eσθήρ, την Mάρθα, και την Σαλώμη που ήταν μητέρα του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.

Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Εὐφροσύνης σήμερον, Δαυῒδ πληροῦται ὁ θεῖος, Ἰωσήφ τε αἴνεσιν, σὺν Ἰακώβῳ προσφέρει· στέφος γὰρ τῇ συγγενείᾳ Χριστοῦ λαβόντες, χαίρουσι, καὶ τὸν ἀφράστως ἐν γῇ τεχθέντᾳ, ἀνυμνοῦσι καὶ βοῶσιν· Οἰκτίρμον σῷζε τοὺς σὲ γεραίροντας.

Μεγαλυνάριον
Μνήστωρ τῆς Παρθένου ὁ Ἰωσήφ, καὶ φύλαξ ἐδείχθη, Θεοπάτωρ δὲ ὁ Δαβίδ, Ἰάκωβος ὁ ὁμαίμων, τοῦ Λόγου ὠνομάσθη· διὸ καὶ τῇ γεννήσει τούτου συγχαίρουσι.

Ὁ Οἶκος
Ἀπορρήτῳ βουλῇ, τίκτεται σαρκὶ ὁ ἄσαρκος, περιγράφεται νῦν σώματι, ὁ ἀπερίγραπτος, καὶ σῴζει ἀτρέπτως τὰς ἄμφω οὐσίας, ἀρχὴν λαμβάνει ὁ φύσει ἄναρχος, καὶ μόνος ὑπέρχρονος, ὁρᾶται βρέφος, ὁ ὑπερτέλειος, φέρεται χερσίν, ὁ φέρων τὰ σύμπαντα. Διὸ τοὺς τούτου συγγενείᾳ σεμνυνομένους, ὡς Θεὸς στέφει τῷ ἑαυτοῦ τοκετῷ, οὓς δοξάζοντες πίστει, ἀσιγήτως ἐκβοῶμεν· Οἰκτίρμον σῷζε τοὺς σὲ γεραίροντας.

Κάθισμα
Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικὸς.
Πατρὸς ὡς ἀληθῶς, οὐρανίου θεράπων, ἐγένου Ἰωσήφ, καὶ Πατὴρ τοῦ ἀνάρχου, Υἱοῦ σὺ νενόμισαι, τοῦ σαρκὶ νηπιάσαντος· ὅθεν σήμερον, τὴν παναγίαν σου μνήμην, ἑορτάζομεν, ἐν εὐφροσύνῃ καρδίας, πιστῶς ἀνυμνοῦντές σε.

• Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου 

Την επόμενη ημέρα από την Γέννηση του Ιησού Χριστού, εορτάζουμε την Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς βρέφος βαστάζουσα, ἐν ταὶς ἀγκάλαις Ἁγνή, τὸν πάντων δεσπόζοντα, σάρκα λαβόντα ἔκ σοῦ, χαρᾶς ὤφθης πρόξενος, ὅθεν πᾶσα ἡ κτίσις, ἀνυμνεῖ χαρμοσύνως, σήμερον Θεοτόκε, τὴν φρικτήν σου λοχείαν πηγὴν γὰρ ἀθανασίας, κόσμω ἐκύησας.

Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’. Αὐτόμελον.
Ὁ πρὸ ἑωσφόρου ἐκ Πατρὸς ἀμήτωρ γεννηθείς, ἐπὶ τῆς γῆς ἀπάτωρ ἐσαρκώθη σήμερον ἔκ σοῦ· ὅθεν Ἀστὴρ εὐαγγελίζεται Μάγοις, Ἄγγελοι δὲ μετὰ Ποιμένων ὑμνοῦσι, τὸν ἄχραντον τόκον σου, ἡ Κεχαριτωμένη.

Ὁ Οἶκος
Τὸν ἀγεώργητον βότρυν βλαστήσασα, ἡ μυστικὴ ἄμπελος ὡς ἐπὶ κλάδων, ἀγκάλαις ἐβάσταζε, καὶ ἔλεγε. Σὺ εἶ καρπός μου, σὺ εἶ ἡ ζωή μου. Ἀφ’ οὗ ἔγνων, ὅτι καὶ ὃ ἤμην εἰμί, σύ μου Θεός· τὴν γὰρ σφραγῖδα τῆς Παρθενίας μου ὁρῶσα ἀκατάλυτον, κηρύττω σε ἄτρεπτον Λόγον, σάρκα γενόμενον. Οὐκ οἶδα σποράν, οἶδά σε λύτην τῆς φθορᾶς· Ἁγνὴ γὰρ εἰμι, σοῦ προελθόντος ἐξ ἐμοῦ· ὡς γὰρ εὗρες, ἔλιπες μήτραν ἐμήν. Διὰ τοῦτο συγχορεύει πᾶσα κτίσις βοῶσά μοι· Χαῖρε ἡ Κεχαριτωμένη.

• Φυγή Ιησού Χριστού στην Αίγυπτο 

Όταν οι μάγοι προσκύνησαν το Χριστό, αναχώρησαν για την πατρίδα τους, χωρίς να περάσουν από το βασιλιά Ηρώδη. Τότε άγγελος Κυρίου φάνηκε σε όνειρο στον Ιωσήφ και του είπε να πάρει το παιδί με τη μητέρα του και να φύγει στην Αίγυπτο (Ευαγγέλιο Ματθαίου, Β’ 13-18). Και έμειναν εκεί, μέχρι πού πέθανε ο Ηρώδης, για να επαληθευθεί έτσι εκείνο που ελέχθη δια του προφήτου Ωσηέ: «Ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου» (Ωσ. Ια’ 1).

Μετά τη φυγή του Κυρίου στην Αίγυπτο, ο Ηρώδης έστειλε στρατιώτες και θανάτωσαν όλα τα παιδιά που ήταν στη Βηθλεέμ και τα περίχωρά της, από ηλικίας δύο ετών και κάτω. Διότι τόσο είχε υπολογίσει την ηλικία του Χριστού, Τον οποίο φοβόταν ότι θα του έπαιρνε τη βασιλεία.

Επίσης, η φυγή του Κυρίου στην Αίγυπτο, κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, φράσσει και τα στόματα των αιρετικών. Διότι όπως λέει, αν δεν έφευγε ο Κύριος και φονευόταν από τον Ηρώδη , θα είχε εμποδιστεί η σωτηρία των ανθρώπων. Αν πάλι τον συνελάμβαναν και δεν φονευόταν, θα έλεγαν πολλοί ότι δε φόρεσε ανθρώπινη σάρκα, αλλά μόνο κατά φαντασία. Γράφει συγκεκριμένα: «Διατί ανίσως δεν έφευγεν ο Kύριος, αλλά ήθελε πιασθή από τον Hρώδην, ει μεν και εφονεύετο από εκείνον, βέβαια ήθελεν εμποδισθή η σωτηρία των ανθρώπων. Eι δε και δεν εφονεύετο διά να τελειώση την οικονομίαν, βέβαια ήθελε φανή εις τους πολλούς, ότι δεν εφόρεσε την ανθρωπίνην φύσιν πραγματικώς και κατά αλήθειαν. Aλλά μόνον κατά δόκησιν και φαντασίαν. Eπειδή αν εφόρει σάρκα αληθή, βέβαια ήθελε κοπή από το σπαθί. Aνίσως λοιπόν οι άθλιοι αιρετικοί ετόλμησαν να ειπούν τούτο, ότι δηλαδή κατά φαντασίαν ο Kύριος εγεννήθη, ως ο θεομάχος Mάνης, και οι τούτου οπαδοί Mανιχαίοι· και μόλον οπού δεν έλαβον εις τούτο, καμμίαν αιτίαν και αφορμήν· πόσω μάλλον ήθελαν ειπούν τούτο, και εάν εύρισκον αιτίαν; Διά τούτο λοιπόν φεύγει ο Kύριος εις την Aίγυπτον διά τας ρηθείσας δύω αιτίας. Kαι προς τούτοις, ίνα συντρίψη και τα εν Aιγύπτω ευρισκόμενα είδωλα».

Τέλος, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης σημειώνει και τα εξής για την Φυγή του Ιησού:

«Σημειούμεν δε ενταύθα τα χαριέστατα και αξιοσημείωτα ταύτα. Δηλαδή ότι ο Kύριος φεύγωντας εις την Aίγυπτον, όχι μόνον τα είδωλα εκείνης συνέτριψε, αλλά και τα φυτά έκαμε να τον προσκυνήσουν. Γράφει γαρ ο Σωζόμενος εις το πέμπτον βιβλίον της Eκκλησιαστικής Iστορίας, εν κεφαλαίω εικοστώ, ότι ο Xριστός φεύγωντας εις την Aίγυπτον διά τον φόβον του Hρώδου, όταν έφθασεν εις την πόρταν Eρμουπόλεως της Θηβαΐδος, μία περσική μηλέα, ήτοι ροδακινέα, έκλινεν έως κάτω την κορυφήν της και επροσκύνησεν αυτόν. Eπειδή γαρ το φυτόν αυτό διά το μεγαλείον και κάλλος του επροσκυνείτο και ελατρεύετο από τους κατοίκους της πόλεως, διά τούτο ο εις το φυτόν αυτό κατοικών δαίμων, αισθανόμενος την παρουσίαν του Kυρίου, εφοβήθη και έφυγε. Φεύγοντος δε του δαίμονος, έμεινε το φυτόν αυτό ιατρείας πολλάς εργαζόμενον, εάν μόνον έγγιζεν εις τους ασθενείς, φύλλον, ή φλούδα, ή κομμάτι από αυτό. Kαι τούτου μάρτυρες είναι και Παλαιστινοί και Aιγύπτιοι.

Γράφει δε ο Bουρχάριος εν τη περιγραφή της Iερουσαλήμ, ότι αναμέσον της Hλιουπόλεως και της Bαβυλώνος, της αιγυπτιακής δηλαδή, ευρίσκεται κήπος του βαλσάμου ωραιότατος, όστις ποτίζεται από μίαν βρύσιν μικράν, εις την οποίαν άδεται λόγος, ότι η Θεοτόκος έπλυνε τα σπάργανα του Xριστού, όταν έφευγε διά τον φόβον του Hρώδου. Kοντά δε εις την βρύσιν ταύτην είναι και μία πέτρα, επάνω εις την οποίαν ήπλωσε τα σπάργανα του Xριστού η Θεομήτωρ διά να ξηρανθούν. Tον δε τόπον εκείνον έχουσιν εις πολλήν ευλάβειαν, τόσον οι Xριστιανοί, όσον και οι Σαρακηνοί. Προσθέττει δε και Aντώνιος ο Mάρτυς εν τη των Iεροσολύμων περιόδω, ότι περνώντας ο Kύριος εις τον κάμπον του εν Aιγύπτω Tάνεως, εκλείσθη από λόγου της η πόρτα ενός μεγάλου ειδωλικού ναού. H οποία ύστερον με δύναμιν ανθρώπων, δεν εδύνετο να ανοιχθή. (Όρα σελ. 28 της νεοτυπώτου Eκατονταετηρίδος.)

Περιττοί δε τη αληθεία και πέραν του δέοντος κριτικοί πρέπει να ονομάζωνται, οι τοις θαύμασι και τοις σημείοις τούτοις αντιλέγοντες, προβαλλόμενοι τάχα, ότι αν αυτά ήτον αληθή, δεν ήθελε λέγεται πρώτον σημείον του Kυρίου, το εν Kανά γενόμενον. Aλλ’ ω ούτοι, ήθελεν ειπή τινας προς αυτούς, πρώτον σημείον λέγεται τούτο του Kυρίου, μετά την διά του Bαπτίσματος ανάδειξιν, και ουχί προ της αναδείξεως. Kαθότι προ της αναδείξεως του Kυρίου, πολλά σημεία και θαύματα τη δυνάμει τούτου εγένοντο. Kαι διά να σιωπήσω την ασπόρως και εκ Πνεύματος Aγίου γενομένην του Kυρίου σύλληψιν, όπερ εστί το θαύμα των θαυμάτων. Kαι το ακόπως αυτόν εν τη κοιλία φέρειν την Mητέρα. Kαι το αφθόρως γεννήσαι. Θαύμα της δυνάμεως του Kυρίου ήτον, οι εν τη γεννήσει αυτού, δόξα εν υψίστοις κραυγάζοντες Άγγελοι, και τοις ποιμέσιν ευαγγελιζόμενοι. Θαύμα ήτον, το υπέρ φύσιν και παράδοξον σκίρτημα, οπού επροξένησεν ο Kύριος κυοφορούμενος εις τον εν κοιλία φερόμενον Iωάννην. Θαύμα ο υπερφυσικός αστήρ ο τους Mάγους οδηγήσας. Θαύμα το να μην ιδή θάνατον ο Συμεών έως ου να βαστάση αυτόν. Θαύμα αι προφητείαι του αυτού Συμεών, και αι ανθομολογήσεις της θεοπνεύστου Άννης, μαρτυρούσης Σωτήρα τον Xριστόν, κατά τον Aμβρόσιον.

Tο φυτόν δε του ανωτέρω βαλσάμου (διά να ειπούμεν εδώ κατά παρέκβασιν), πρώτον έφερεν η βασίλισσα Σαββά εις τον Σολομώντα ως δώρον βασιλικόν, και αυτός το εφύτευσεν εις την Iεριχώ, και ευρίσκετο μέχρι του καιρού του Tίτου. O οποίος έλαβεν εκ της Iερουσαλήμ τα δένδρα του βαλσάμου, και εστέφθη με αυτά κατά μίμησιν Πομπηΐου του μεγάλου, όταν εκυρίευσε πρώτον την Iερουσαλήμ. Ως μαρτυρεί ο Σελίνος εις το ιστορικόν του. Έστι δε ο καρπός του βαλσάμου κοκκινωπός, και τα φύλλα του παρόμοια με τα φύλλα της μαστίχης. Iστορεί δε ο Iώσηπος ότι ακούσασα η Kλεοπάτρα η βασίλισσα, η ερωμένη του Aντωνίου, την φήμην του τόσον θαυμαστού δένδρου, επεθύμησε να έχη και αυτή το τοιούτον ευωδέστατον φυτόν. Όθεν ο Hρώδης, ίνα πληρώση την επιθυμίαν της βασιλίσσης, απέστειλεν εις αυτήν μερικά φυτά, ομού και σπόρον αυτού. Λέγει δε και ότι, Aλέξανδρος ο βασιλεύς περνώντας από τα Iεροσόλυμα, έλαβε πολύ από τον σπόρον του βαλσάμου τούτου. Kοπτόμενον δε το φυτόν τούτο με κοπτερόν κέρατον, και με πετρίνην μάχαιραν, και όχι με σιδηρούν μαχαίριον, έτζι δακρύει, και ποιεί το καλούμενον οποβάλσαμον, ήτοι το πηκτόν υγρόν του βαλσάμου.

Eι δε και ζητεί τινας να μάθη πόσους χρόνους διέτριψεν ο Kύριος εις την Aίγυπτον, αποκρινόμεθα, ότι περί τούτου είναι γνώμαι διάφοροι. O μεν γαρ Παμφίλου Eυσέβιος υπέθετο εν τοις χρονικοίς, ότι πέντε χρόνους εν Aιγύπτω ο Kύριος διέτριψε, ή τέσσαρας ή τουλάχιστον τρεις. O δε θείος Eπιφάνιος (αιρέσ. να΄) αποφασίζει, ότι δύω χρόνους. Tω γαρ λγ΄ έτει (λέγει) γεννάται ο Kύριος. Tω λε΄, ήλθον οι Mάγοι, και τω λζ΄ τελευτά ο Hρώδης. O δε Θηβαίος Iππόλυτος εν τω Συντάγματι τω χρονικώ ούτω χρονολογεί· «Από της ενανθρωπήσεως του Xριστού μέχρι της των Mάγων παρουσίας έτη δύω. Kαι εκ της εις Aίγυπτον αναχωρήσεως μέχρι της τελευτής Hρώδου υιού Aντιπάτρου, έτη τρία ημέρας πέντε. Παρώκησαν δε εν Aιγύπτω, εν Hλιουπόλει τη κατά Mέμφιν, ό,τε Iωσήφ και η Mαρία συν τω Iησού, έτη τρία, και ημέρας είκοσιν». (Όρα εν τη νεοτυπώτω Eκατονταετηρίδι.) ».

• Άγιος Ευθύμιος ο Ομολογητής, επίσκοπος Σάρδεων 

Ο Σ. Ευστρατιάδης, στο Αγιολόγιό του, αναφέρει για τον Άγιο αυτόν τα εξής: «Ἤκμασεν ἐπὶ τῆς βασιλείας Κωνσταντίνου καὶ Εἰρήνης (780 – 797 μ.Χ.), γεννηθεὶς ἐν Λυκαονίᾳ καὶ σπουδάσας ἐν Ἀλεξάνδρειᾳ. Μετὰ τὴν ἀποπεράτωσιν τῶν σπουδῶν αὐτοῦ κατέφυγεν εἰς μονήν τινα ἀποκαρεῖς μοναχὸς καὶ διαπρέψας ἐν τῇ μοναχικῇ πολιτείᾳ· διὰ δὲ τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν παιδείαν αὐτοῦ προεβιβάσθη εἰς τὸν μητροπολιτικὸν θρόνον τῶν Σάρδεων, λαβὼν μέρος ἐν τῇ κατὰ τῶν εἰκονομάχων ἀθροισθείσῃ ἐν Νίκαιᾳ τὸ δεύτερον Ἑβδόμῃ οἰκουμενικῇ συνόδῳ (787 μ.Χ.), ἐν ᾗ τὴν ὀρθὴν τῆς ἐκκλησίας δόξαν μετὰ παῤῥησίας καὶ θάῤῥους καθωμολόγησε καὶ ὑπέγραψε (ἴδε Mansi, τ. XII, σ. 1087-1088). Τὰ ἐξαιρετικὰ αὐτοῦ προσόντα ἐκτιμῶντες οἱ βασιλεῖς ἐνεπιστεύθησαν αὐτῷ διαφόρους δημοσίας ἀποστολάς, ἀλλ᾿ ἐπὶ τῆς βασιλείας Νικηφόρου Α´ (802 – 811 μ.Χ.), ἐπὶ καταγγελίᾳ γενομένη παρὰ ἀνωτέρου ὑπαλλήλου ἐν Σάρδεσι ὅτι ἔκειρε μοναχὴν κόρην, ἣν ἐζήτει οὗτος εἰς γάμον, ὁ Εὐθύμιος ἐξωρίσθη εἰς τὴν νῆσον Παττάλαραν λίαν ταλαιπωρηθεῖς. Ἐκ τῆς ἐξορίας ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολη (814 μ.Χ.), ἀλλὰ καὶ πάλιν μετὰ τὴν ἔκρηξιν τῆς εἰκονομαχίας ἐπὶ Λέοντος τοῦ Ἰσαύρου (813 – 820 μ.Χ.), ὀπαδὸς τῆς ἐναντίας ταχθεῖς μερίδος, ἐξωρίσθη εἰς Ἀσσὸν (παρὰ τὸ Ἀδραμύτιον), ἔνθα παρέμεινε μέχρι τοῦ θανάτου τοῦ Λέοντος ἀνακληθεῖς ὑπὸ Μιχαὴλ τοῦ Τραυλοῦ (820 – 829 μ.Χ.)· ἀλλὰ καὶ τοῦτον καταβροντήσας δι᾿ ὧν κατὰ πρόσωπον αὐτοῦ εἶπεν, «εἰ τὶς οὐ προσκυνεῖ τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν εἰκόνι περιγραπτὸν ἤτω ἀνάθεμα», ἐξώργισε καὶ ἠνάγκασε νὰ ἐξορίσει αὐτὸν εἰς τὸν Ἀκρίταν, ἔνθα ἐνέκλεισεν αὐτὸν εἰς ζοφερωτάτην φυλακὴν ἐκεῖ διὰ βουνεύρων τυπτόμενος καὶ ἐκ τῶν πληγῶν ἐξογκωθεῖς ὡς ἀσκὸς ὀκτὼ ἡμέρας μετὰ τὴν ἄθλησιν, πρὸς Κύριον ἐξεδήμησε».

• Όσιος Κωνσταντίνος «ὁ ἐξ Ἰουδαίων» 

Ο Όσιος Κωνσταντίνος ήταν από τα Σύναδα της Φρυγίας. σε νεαρή ηλικία προσπάθησε να ακολουθήσει τη ζωή των ενάρετων χριστιανών. Ο νεαρός Ιουδαίος, ο οποίος έφερε την χριστιανική πίστη ήδη στη ψυχή του, αποφάσισε να φύγει από το θόρυβο του κόσμου, και μετέβη στο μοναστήρι Φουβούτιον, του οποίου οι μοναχοί φημίζονταν για την θεάρεστη ζωή τους. Αφού δοκιμάσθηκε αρκετά και πείστηκαν για την ειλικρινή και φωτεινή πίστη του, του έδωσαν το άγιο βάπτισμα και τον ονόμασαν Κωνσταντίνο. Έγινε έτσι αδελφός της Μόνης και επιδόθηκε στη μελέτη των πνευματικών πραγμάτων. Όμως αυτό δεν του ήταν αρκετό, ήθελε να διδάξει και στους άλλους ανθρώπους την αγάπη του Χριστού. Γι’ αυτό άρχισε να μεταβαίνει από την μία πόλη στην άλλη και να κηρύσσει το λόγο του Θεού. Μεταξύ άλλων, επισκέφτηκε τον Όλυμπο στα Μύρα της Λυκίας, την Κύπρο, την Αττάλεια, την Ατρώα, όπου και απεβίωσε ειρηνικά.

• Όσιος Ευάρεστος 

Ο Όσιος Ευάρεστος καταγόταν από τη Γαλατία από γονείς ένδοξους και επίσημους της χώρας αυτής. Αφού καλά και όσια εκπαιδεύτηκε στη χώρα του, πήγε με τον πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη επί Λέοντος του Ισαύρου (813 – 820 μ.Χ.) και τον φιλοξενούσε ο συγγενής του πατρίκιος Βρυέννιος. Όταν αυτός στάλθηκε από τη βασίλισσα Θεοδώρα πρέσβυς στους Βούλγαρους, πήρε κοντά του και τον Ευάρεστο και όταν έφτασαν στον τόπο, που ονομαζόταν Σκόπελο, εκεί ο Ευάρεστος συνάντησε γέροντα ασκητή, στον οποίο προσκολλήθηκε και εκάρη μοναχός. Ο δε γέροντας, βλέποντας την υψηλή πνευματική έφεση του νέου, τον έστειλε με συστατική επιστολή στη Μονή Στουδίου, όπου ο Ευάρεστος διέπρεπε σαν αυστηρός ασκητής. Εκεί λοιπόν οσιακά αφού έζησε και τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του, απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 79 χρονών. Το δε τίμιο λείψανό του, εναποτέθηκε στη Μονή Κοκουρουβίου (ή Κοκκοροβίου).

• Άγιος Κωνστάντιος ο Ρώσος, ο Νέος Ιερομάρτυρας 

Ο Άγιος Κωνστάντιος γεννήθηκε στο Νοβγκορόντ της Ρωσίας και εκάρη μοναχός στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου. Διετέλεσε εφημέριος στον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας του Κιέβου και στην συνέχεια υπηρέτησε ως εφημέριος στον ναό της ρωσικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη. Είχε ιδιαίτερα μεγάλη μόρφωση και γνώριζε τη ρωσική, τουρκική και ελληνική γλώσσα. Όλοι του έτρεφαν μεγάλο σεβασμό και ειλικρινή εκτίμηση και τον προόριζαν για επίσκοπο. Κατά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο ήλθε στο Άγιον Όρος και μόνασε στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας. Ύστερα από προσκύνημά του στα Ιεροσόλυμα επέστρεψε στη Μεγίστη Λαύρα και συνδέθηκε μετά του επισκόπου πρώην Άρτης Νεοφύτου και του βιογράφου του παπα-Ιωνά Καυσοκαλυβίτη. Όταν επιτεύχθηκε η ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, ο Άγιος πήγε πάλι στην Κωνσταντινούπολη και παρέμεινε σαν εφημέριος στην ίδια πρεσβεία. Εκεί όμως, άγνωστο για ποιους λόγους, ήλθε σε προστριβή με τον Ρώσο Πρέσβη και είτε από φόβο είτε από θυμό, παρουσιάστηκε στον Σουλτάνο και αρνήθηκε τον Χριστό. Για την ενέργειά του αυτή, έτυχε μεγάλων τιμών και περιποιήσεων από τους Τούρκους. Μετά από λίγες ήμερες, συναισθάνθηκε το μεγάλο του ολίσθημα, μετανοημένος έκλαψε πικρά και πόθησε το μαρτύριο. Έτσι πέταξε τα τούρκικα ρούχα, φόρεσε ένα φθαρμένο ράσο, παρουσιάστηκε στον Σουλτάνο και με θάρρος ομολόγησε τον Χριστό και αποκήρυξε τη θρησκεία του Μωάμεθ. Χωρίς καμιά διαδικασία, οι Τούρκοι πήραν τον μάρτυρα και τον αποκεφάλισαν μπροστά στ’ ανάκτορα του Σουλτάνου το 1742 μ.Χ. (ή 1743 μ.Χ.) Το υπόμνημα για τον ιερομάρτυρα Κωνστάντιο το συνέταξε ο καλός του φίλος παπα-Ιωνάς ο Καυσοκαλυβίτης και περιλαμβάνεται στο Νέο Μαρτυρολόγιο.

• Όσιος Νικόδημος της Τισμάνα 

Ο Όσιος Νικόδημος γεννήθηκε στο Πρίλεπ της νότιας Σερβίας το 1320 μ.Χ. από Έλληνα πατέρα και Σερβίδα μητέρα, συγγενή του δεσπότη Λαζάρου. Νέος ασκήθηκε στο Άγιον Όρος και συνδέθηκε με τον ησυχαστή πατριάρχη Φιλόθεο Κόκκινο (βλέπε 11 Οκτωβρίου), τον Γρηγόριο Παλαμά (βλέπε 14 Νοεμβρίου), τον αγιογράφο Πανσέληνο και τον αυτοκράτορα Ιωάννη Κατακουζινό. Έμαθε ζωγραφική και καλλιγραφία. Έζησε στις Μονές Ρωσικού και Χιλανδαρίου, της οποίας έγινε ηγούμενος. Ως ηγούμενος είχε περίπου εκατό μοναχούς, Έλληνες, Σέρβους, Ρουμάνους, Βουλγάρους, των οποίων τις ψυχές έτρεφε με την Αγία Γραφή και τα πατερικά κείμενα. Πολλούς μαθητές είχε σε όλο το Άγιον Όρος, με τους οποίους αργότερα αλληλογραφούσε. Εξελέγη Πρώτος του Αγίου Όρους. Για ένα διάστημα έζησε σε σπήλαιο, κοντά στο Χιλανδάρι. Η υπομονή του στους πειρασμούς, η ιερά ησυχία, η καλλιέργεια της νοεράς προσευχής, η κάθαρση και η απάθεια που απέκτησε τον αξίωσαν του προορατικού και θαυματουργικού χαρίσματος. Αργότερα ίδρυσε στην Κράινα της Βουλγαρίας δυο μοναστήρια κατά το πρότυπο των αγιορείτικών και βοήθησε έτσι την εξάπλωση του αγιορείτικού ασκητισμού στην Βουλγαρία. Έζησε λίγο καιρό κοντά στον άγιο Βασιλέα των Σέρβων Λάζαρο και από εκεί εγκαταστάθηκε στη Ρουμανία το 1364 μ.Χ.

Στις παραδουνάβιες χώρες συνέχισε, με τη βοήθεια των ηγεμόνων Βλαΐκου και Ράδου, την ίδρυση των μονών Βοντίτσα (1374 μ.Χ.) και Τισμάνα (1377 μ.Χ.), της οποίας υπήρξε ηγούμενος. Οι μονές λειτουργούσαν με το αγιορείτικό τυπικό του Αγίου Αθανασίου. Κατά παράδοση ίδρυσε και τις μονές Βράτνα και Μοναστηρίτσα στα νότια του Δούναβη, Πρίσλοπ στα βόρεια των Καρπαθίων, Γκούρα, Μοτρούλουϊ και Ίλοβατς. Μαθητές του ίδρυσαν, στα τέλη του 14ου αιώνα μ.Χ., τη μονή Νεάμτς και άλλες.

Έγραψε το 1404/5 μ.Χ. ευαγγελιστάριο στα σλαβωνικά και αλληλογραφούσε επί θεολογικών θεμάτων με τον άγιο Ευθύμιο, πατριάρχη Τυρνόβου (βλέπε 20 Ιανουαρίου). Στα τελευταία του έτη αποτραβήχτηκε σ’ ένα σπήλαιο. Η νηστεία, η αγρυπνία και η προσευχή του ήταν ακατάπαυστο έργο. Κάθε Κυριακή κατέβαινε στη μονή του να λειτουργήσει, να θεραπεύσει τους ασθενείς, να διδάξει τους μοναχούς και να παρηγορήσει τον λαό. Απ’ όλη τη Ρουμανία έρχονταν ασθενείς στον θαυματουργό Άγιο. Μερικοί θεραπεύονταν μόλις έφταναν στην Τισμάνα κι άλλοι αγγίζοντας τα ράσα του ή λαμβάνοντας την ευλογία του. Μεταξύ των ιαθέντων συγκαταλέγεται και η επιληπτική κόρη του ηγεμόνος Σιγισμούνδου.
Ο Όσιος Νικόδημος κοιμήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου του 1406 μ.Χ. και τα λείψανά του τοποθετήθηκαν στην μονή Τισμάνα. Ο Όσιος Νικόδημος υπήρξε κεντρική μορφή για τη μετάδοση του ησυχασμού στη Ρουμανία και άξιος πνευματικός εργάτης της σωτηρίας όλων των βαλκανικών λαών. Με την παιδεία του έγινε ο άνθρωπος που συνέδεσε τις μονές της Ανατολικής Ευρώπης στα τέλη του Μεσαίωνα.
Ο σλαβικός κόσμος τον επονομάζει Γραικό και ο ρουμανικός λαός τον τιμά ιδιαίτερα ως διδάσκαλό του και τη μνήμη του εορτάζει με εξαιρετική μεγαλοπρέπεια. Υπήρξε διδάσκαλος της νοεράς προσευχής, βαθύς θεολόγος και πνευματικός πατήρ πολλών. Το μοναστήρι της Τισμάνα το κατέστησε περίφημο κέντρο καλλιγραφίας, αντιγραφής εκκλησιαστικών βιβλίων και μεταφράσεων, με φωτισμένους μοναχούς, και σύντομα έγινε ξακουστό σε όλα τα Βαλκάνια. Από εκεί ο όσιος διατηρούσε αλληλογραφία με Μονές του Αγίου Όρους, της Σερβίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.
Μέρος των τιμίων και θαυματουργών λειψάνων του σώζεται στη Μονή Τισμάνα. Ο Όσιος Νικόδημος της Τισμάνα, τιμάται στις 26 Δεκεμβρίου και στις 13 Ιουλίου.

• Σύναξη της Παναγίας της Θεοσκέπαστης στο Ημεροβίγλι Σαντορίνης 

• Σύναξη της Παναγίας της Βηθλεεμίτισσας 

Εντός της μεγαλοπρεπούς Βασιλικής της του Χριστού Γεννήσεως στη Βηθλεέμ ξεχωρίζει η θαυματουργός εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, της επονομαζόμενης Βηθλεεμίτισσας. Η ιερή εικόνα της Παναγίας Βηθλεεμίτισσας είναι η εφέστιος εικόνα της Βασιλικής της Γεννήσεως του Χριστού στη Βηθλεέμ και βρίσκεται τοποθετημένη σε περίοπτο προσκυνητάριο, στη δεξιά πλευρά της νοτίου εισόδου του αγίου Σπηλαίου της Γεννήσεως. Η άπειρη στοργή, που ξεχειλίζει από τα μάτια της εικόνας της Παναγίας, και το γαλήνιο βλέμμα της, γλυκαίνουν και ευφραίνουν τις καρδιές των πιστών. Αντίστοιχα ο ρουχισμός της εικόνας της Θεοτόκου, που είναι καλυμμένος με πολυτελή υφάσματα και πολύτιμα πετράδια, προκαλούν ιδιαίτερη εντύπωση. Σαφή ιστορικά στοιχεία για την προέλευση της εικόνας δεν υπάρχουν. Εικάζεται ότι αυτή προέρχεται από τη Ρωσία και ειδικότερα η ευσεβής παράδοση τη συνδέει με την Αυτοκράτειρα των Ρώσων Αικατερίνη, η οποία επισκεπτόμενη την Αγία Γη και τη Βηθλεέμ, μετά από θαύμα που της επιτέλεσε η Παναγία, χάρισε τα τσαρικά ενδύματα της για να ντυθεί με αυτά η «Δέσποινα του Κόσμου». Σύμφωνα με την παράδοση επίσης παραχώρησε τα κοσμήματά της για να τοποθετηθούν στην ιερή εικόνα, επιτάσσοντας από τότε οι τσαρίνες να μη φορούν πλέον ρουμπίνια (διαμάντια κατ’ άλλους), αλλά αυτό να είναι αποκλειστικό προνόμιο της «Βασίλισσας των αγγέλων». Αναμφίβολα, η Παναγία Βηθλεεμίτισσα κατέχει ξεχωριστή θέση στις καρδιές όλων των Ορθοδόξων. Η Θεοτόκος, η κυρία των Αγίων Τόπων, είναι η φιλόστοργη μητέρα, η οποία υπάκουσε στην εντολή του Θεού και έφερε στον κόσμο το Σωτήρα και Λυτρωτή Κύριό μας και ταυτόχρονα είναι η μητέρα όλων μας και πρέσβειρα προς τον Υιό της σε κάθε προσφυγή μας. Είναι ο φύλακας άγγελός μας. Στις δύσκολες στιγμές μας, αυθόρμητα, στρεφόμαστε προς το πρόσωπο, την εικόνα και τη Χάρη της, επικαλούμενοι πάντα εκείνη ως «θερμή προστάτη και βοηθό μας».

• Σύναξη της Παναγίας της Αλεξιώτισσας στην Πάτρα 

Ο ιερός ναός της Παναγίας Αλεξιωτίσσης, ιστορείται πριν το 1713 μ.Χ. Ο ενοριακός αυτός ναός λειτουργεί και ως κοιμητηριακός και βρίσκεται στην άνω πόλη της Πάτρας. Η παράδοση τον θέλει ως παλαιό παρεκκλήσιο της Ιεράς Μονής Γηροκομείου. Το επωνύμιον Αλεξιώτισσα είναι ένα από τα άπειρα ονόματα, που έχουν προσδοθεί στην Μητέρα του Σωτήρος Χριστού και εντάσσεται σε αυτά που σημαίνουν αποτροπή από κάθε κακό. Προέρχεται από το παλαιό ρήμα «αλέξω», το οποίο έχει προέλευση από την ρίζα «άλεξ-» που έχει συνήθως την έννοια της αποσοβήσεως.
Αλεξιώτισσα λοιπόν, σημαίνει Αποδιώκτρια επερχομένων κακών και πιθανώς επικειμένων κινδύνων. Ο λαός της περιοχής επικαλείται την Παναγία για να αποτρέψει ενδεχόμενα κακά και συμφορές. Στον φερώνυμο ναό της «Παναγίας Αλεξιωτίσσης» υπάρχει παλαιά εικόνα, καλλιτεχνικής αξίας με μεταγενέστερη αργυρά επένδυση.
Με απόφαση του πρώην Μητροπολίτου Πατρών μακαριστό Νικόδημο, καθωρίσθη εόρτιος πανήγυρις από του έτους 1994 μ.Χ., την επομένη ημέρα της Μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων, ημέρα της «Συνάξεως» της Υπεραγίας Θεοτόκου. O ως άνω Μητροπολίτης εποίησε Ασματική Ακολουθία, καθώς και Παρακλητικό Κανόνα στην Υπεραγίαν Θεοτόκον την ΑΛΕΞΙΩΤΙΣΣΑΝ.
Εντός του Αγίου βήματος υπάρχει δεύτερη Αγία Τράπεζα επ’ ονόματι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, καθώς και ιερά εικόνα, αφιερωθείσα από το σωματείο των κρεοπωλών Πάτρας κατά το έτος 1869 μ.Χ. Ο ιερός ναός πανηγυρίζει την σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών μετά πάσης εκκλησιαστικής λαμπρότητος την 8η Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Επίσης στο βόρειο-ανατολικό μέρος του περιβόλου του ιερού ναού βρίσκεται παρεκκλήσιο τιμώμενο επ’ ονόματι του Αγίου, Τετραημέρου, Φίλου Του Χριστού Λαζάρου. Ο ναός αυτός εγκαινιάσθηκε από τον πρώην Μητροπολίτη Νικόδημο την 15η Ιουνίου 1991 μ.Χ., και πανηγυρίζει το Σάββατο προ της Κυριακής των Βαΐων, ημέρα της εγέρσεως του Αγίου Λαζάρου, καθώς και την 17η Οκτωβρίου, ημέρα της ανακομιδής και μεταθέσεως του λειψάνου του, από το κίτιο της Κύπρου στην Κωνσταντινούπολη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο της επανάστασης του 1821 μ.Χ. οι Τούρκοι έκαψαν ζωντανό τον ιερέα της εκκλησίας, Παπα Γιώργη ενώ πήραν μαζί τους και τρία παιδιά του. Η πρεσβυτέρα, η γυναίκα του, ανέλαβε να βρει τα παιδιά της σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κατόρθωσε τελικά να βρει τον έναν γιο της, τον Κωνσταντίνο και να τον σώσει. Το 1972 μ.Χ. με δαπάνες της Αχαϊκής εταιρείας Πατρών τοποθετήθηκε μνημείο στην μνήμη του στον περίβολο του ναού.

• Σύναξη της Παναγίας Λατομίτισσας στη Χίο 

Ο ενοριακός Ιερός Ναός Παναγίας Κοιμήσεως Οδηγήτριας Λατομιτίσσης Χίου άρχισε να κτίζεται το 1927 μ.Χ. και εγκαινιάσθηκε την 5η Ιουλίου 1936 μ.Χ. από το μητροπολίτη Χίου Ιωακείμ Στρουμπή. Είναι ένας θαυμάσιος πετρόκτιστος ναός ,που δεσπόζει σε όλη την περιοχή του Λατομίου και με το ιλαρό φως του τη νύκτα συγκινεί κάθε περαστικό. Σύμφωνα με μαρτυρίες παλαιότερα στο χώρο αυτό υπήρχε η Ιερά Σκήτη Λατομίου. Ο ναός είναι βυζαντινού ρυθμού, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο άμβωνας βρίσκεται πάνω από την Ωραία Πύλη. Ο πρώτος που βαπτίσθηκε στον ναό είναι ο Αντώνιος Κουκουνάρης, θεολόγος καθηγητής. Ο αδελφός του Γεώργιος Κουκουνάρης, η σύζυγός του Καλλιόπη και τα τέκνα τους αποτελούν Μεγάλους Δωρητές και Ευεργέτες του Ιερού Ναού με την κατασκευή πλείστων έργων και ειδικά την ανέγερση του περικαλλέστατου Κουκουνάρειου Πνευματικού Κέντρου. Η μεγάλη σε έκταση και πληθυσμό αυτή ενορία της Χίου περιλαμβάνει το παρεκκλήσιο του Αγίου Νεκταρίου καθώς και το ναό του Αγίου Φανουρίου, έχει κοιμητήριο και προσφέρει δωρεάν μαθήματα σε όλους τους μαθητές της Χίου, αλλά και τους μεγαλύτερους μέσω του Κουκουναρείου Πνευματικού Κέντρου της. Σύμφωνα με μαρτυρία του ιεροψάλτη και πρώην εκκλησιαστικού συμβούλου κ. Στ.Παντελογιάννη, όταν κτιζόταν ο ναός έγινε ένα θαύμα. Ένας κουβάς γεμάτος τσιμέντο έπεσε με ορμή από μια ψηλή σκαλωσιά και σίγουρα θα σκότωνε τους εργάτες που δούλευαν στο δάπεδο του ναού. Αλλά η Παναγιά μας άκουσε την ειλικρινή φωνή ενός των εργατών που την φώναξαν να τους σώσει και ο κουβάς όχι μόνο δεν τους χτύπησε, αλλά και το τσιμέντο που περιείχε δε χύθηκε καθόλου. Έτσι η Μητέρα όλων των ανθρώπων προστάτεψε τα παιδιά της για πολλοστή φορά στην ανθρώπινη ιστορία. Εορτάζει και την 15η Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου) και την 26η Δεκεμβρίου (Σύναξη της Θεοτόκου).

• Σύναξη της Παναγίας της Αντιβουνιώτισσας στην Κέρκυρα 

Ο ναός, αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο Κυρά Αντιβουνιώτισσα, αποτελεί ένα από τα παλαιότερα και πλουσιότερα εκκλησιαστικά μνημεία της Κέρκυρας και πιθανότατα κτίστηκε στο τέλος του 15ου αιώνα μ.Χ. Είναι μια μονόχωρη, ξυλόστεγη βασιλική που διασώζει άθικτη την ιδιαιτερότητα του κερκυραϊκού ναού της εποχής, την ύπαρξη δηλαδή του εξωνάρθηκα που περιβάλλει το ναό από τις τρεις πλευρές. Ο ναός εσωτερικά είναι ιδιαίτερα υποβλητικός με ψηλά στασίδια, ζωγραφιστή ταπετσαρία στους τοίχους και ουράνια με επίχρυσα ξυλόγλυπτα θέματα. Το τέμπλο είναι λίθινο όπως λίθινες είναι και οι πλάκες του δαπέδου του κυρίως ναού όπως και των εξωναρθήκων, όπου οι περισσότερες είναι επιτάφιες με εγχάρακτα ή ανάγλυφα ονόματα και οικόσημα ευγενών, μεγάλων πρωτοπαπάδων αλλά και γενικότερα σημαντικών προσώπων της Κέρκυρας.

Ο ναός αποτελεί το τελευταίο δείγμα του παραδοσιακού Κερκυραϊκού ρυθμού (Βασιλική Επτανησιακού Τύπου) με εξωνάρθηκα στη Βόρεια, τη Νότια και Δυτική πλευρά του. Οι τοίχοι του είναι καλυμμένοι με ταπετσαρία ενώ το πάτωμά του αποτελείται από επιτάφιες πλάκες ευγενών και κληρικών. Τα παράθυρά του έχουν ημικυκλικό σχήμα ενώ το εξωτερικό του ναού χαρακτηρίζεται από τη λιτότητά του.

Ο ναός ήταν κτητορικός και ανήκε σε τέσσερις οικογένειες. Οι απόγονοι των ιδρυτών του δώρισαν το 1979 μ.Χ. τον ναό στο ελληνικό δημόσιο με την προϋπόθεση να μετατραπεί σε μουσείο. Έτσι, από το 1984 μ.Χ. και μέχρι σήμερα ο εξωνάρθηκας και το σπίτι στο οποίο διέμενε ο ιερέας λειτουργούν σαν Μουσείο Μεταβυζαντινής Τέχνης. Στο Μουσείο φιλοξενούνται εικόνες σημαντικών αγιογράφων αλλά και ιερά κειμήλια του Χριστιανισμού.

• Σύναξη της Παναγίας Νησιώτισσας στην Φολέγανδρο

Για την Σύναξη της Παναγίας Νησιώτισσας στην Φολέγανδρο βλέπε στις 8 Σεπτεμβρίου.