10 Ιανουαρίου σαν σήμερα…

Η Φρύνη ενώπιον του Αρείου Πάγου (1861), Αμβούργο Kunsthalle. Έργο του Ζαν-Λεόν Ζερόμ [Jean-Léon Gérôme, Vesoul, 11 Μαϊου 1824 – Παρίσι, 10 Ιανουαρίου 1904]. Ήταν Γάλλος ζωγράφος και ακαδημαϊκός, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπους της τελευταίας φάσης του νεοκλασικισμού στη Γαλλία, συνδυάζοντας τις νεοκλασικές ιδέες με την οριενταλιστική εικονογραφία. Στο εύρος τού έργου του περιλαμβάνονται ιστορική ζωγραφική, αλλά και θέματα από την Ελληνική μυθολογία φέρνοντας την Ακαδημαϊκή ζωγραφική παράδοση σε μια καλλιτεχνική κορύφωση.

Γεγονότα

• 403 – Ο δημοκρατικός στρατηγός Θρασύβουλος με 70 άνδρες νικά το στρατό των Τριάκοντα Τυράννων, ανοίγοντας το δρόμο για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Αθήνα.

• 49 π.Χ. – Ο Ιούλιος Καίσαρ στις 10 Ιανουαρίου του 49 με τον στρατό του πέρασε ένα μικρό ποταμό κοντά στο Ρίμινι, τον Ρουβίκωνα, λέγοντας την φράση «jacta alea est» (ο κύβος ερρίφθη), σηματοδοτώντας την έναρξη του εμφυλίου πολέμου.
• 9 – Τερματίζεται η δυναστεία των δυτικών Χαν όταν ο Ουάνγκ Μανγκ ισχυρίζεται ότι η θεία Εντολή του Ουρανού ζήτησε το τέλος της δυναστείας και την αρχή της δικής του, της δυναστείας Σιν.
• 69 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Γάλβας ορίζει ως διάδοχό του τον Γάιο Πίσωνα Λικιανό.
• 236 – Ο Πάπας Φαβιανός διαδέχεται τον Πάπα Ανθηρό ως ο εικοστός Πάπας της Ρώμης.
• 1072 – Ο Ροβέρτος Γυισκάρδος κατακτά το Παλέρμο.
• 1475 – Ο Στέφανος Γ΄ ο Μέγας νικά το στρατό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στη Μάχη του Βασλούι.
• 1776 – Ο Τόμας Πέιν εκδίδει το φυλλάδιο «Κοινή Λογική».
• 1806 – Οι Ολλανδοί άποικοι του Κέιπ Τάουν παραδίδονται στους Βρετανούς.
• 1812 – Το πρώτο ατμόπλοιο στον ποταμό Μισσισσιππή φτάνει στη Νέα Ορλεάνη, 82 ημέρες μετά την αναχώρησή του από το Πίτσμπεργκ.
• 1861 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Η Φλόριντα αποσχίζεται από την Ένωση.
• 1863 – Ανοίγει το Μετρό του Λονδίνου, ο παλαιότερος υπόγειος σιδηρόδρομος του κόσμου, μεταξύ του σταθμού Πάντινγκτον και του σταθμού Φάρινγκντον.
• 1870 – Ο Τζον Ντ. Ροκφέλερ ιδρύει την Standard Oil.
• 1901 – Ανακαλύπτεται στο Σπίντλτοπ η πρώτη μεγάλη πετρελαιοπηγή του Τέξας.
• 1920 – Επικυρώνεται η συνθήκη των Βερσαλλιών

• 1929 – Ο βέλγος σκιτσογράφος Ζορζ Ρεμί, γνωστότερος ως Ερζέ, δημιουργεί τον χάρτινο ήρωα Τεντέν.
• 1941 – Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει την Κλεισούρα.

• 1943 – Ρωσική αντεπίθεση στο μέτωπο του Στάλινγκραντ, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
• 1961 – Τίθενται σε κυκλοφορία στην Ελλάδα ασημένια κέρματα των είκοσι δραχμών.
• 1967 – «Απηνή διώκτη παντός τιμίου, ικανού και εναρέτου κληρικού» χαρακτηρίζει την εκκλησιαστική ιεραρχία ο μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος, καλώντας παράλληλα τον αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’ να παραιτηθεί, καθώς εντείνεται η μάχη για την πλήρωση των κενών μητροπολιτικών εδρών.
• 1969 – Γυναίκες αστυνομικοί ανακοινώνεται ότι θα προσληφθούν για πρώτη φορά. Οι υποψήφιες θα πρέπει να έχουν ύψος τουλάχιστον 1,63, απολυτήριο γυμνασίου, να είναι ηλικίας μέχρι 24 ετών, άγαμες και «να διαπνέονται υπό υγιών εθνικών πεποιθήσεων«.
• 1983 – Ανακοινώνεται υποτίμηση της δραχμής κατά 15,5% έναντι των νομισμάτων των δυτικών χωρών και τίθενται φραγμοί στις εισαγωγές για να αποτραπεί η κατάρρευση της οικονομίας, σύμφωνα με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας.
• 1989 – Τρομοκράτες της «17 Νοέμβρη» τραυματίζουν σοβαρά έξω από το σπίτι του στου Ζωγράφου τον εισαγγελέα Κωνσταντίνο Ανδρουλιδάκη, ο οποίος υπέκυψε στα τραύματά του ένα μήνα μετά (10 Φεβρουαρίου).
• 2015 – Η τρομοκρατική οργάνωση Μπόκο Χαράμ επιτίθεται στην πόλη Μπάγκα, στην βορειοανατολική επαρχία του Μπόρνο και δολοφόνούν εκατοντάδες άτομα. Οι τελευταίες εκτιμήσεις κάνουν λόγο ακόμα και για 2.000 νεκρούς.εκτελεί 2000 πολίτες της Νιγηρίας.

Γεννήσεις

• 291 – Φιλομένα, Ελληνίδα πριγκίπισσα
• 1283 - Οσίν, βασιλιάς της Αρμενικής Κιλικίας
• 1480 - Μαργαρίτα, πριγκίπισσα των Αστουριών
• 1573 - Σίμων Μάγερ, Γερμανός αστρονόμος
• 1769 - Μισέλ Νεΰ, Γάλλος στρατάρχης

• 1829 – Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, πολιτικός
• 1843 – Φρανκ Τζέιμς, Αμερικανός κακοποιός
• 1859 – Αλέξανδρος Κοντούλης, στρατιωτικός
• 1880 – Μανουέλ Αθάνια, Ισπανός πολιτικός
• 1882 – Εζέν Ντελπόρτ, Βέλγος αστρονόμος
• 1886 – Ρομάν φον Ούνγκερν-Στέρνμπεργκ, Αυστριακός στρατιωτικός
• 1908 – Πολ Χένριντ, Αυστριακός ηθοποιός
• 1909 – Γιεβγκένι Βουτσέτιτς, Σοβιετικός καλλιτέχνης
• 1911 – Αθανάσιος Καραμάνης, ψάλτης
• 1918 – Άρθουρ Τσουνγκ, πρόεδρος της Γουιάνας

• 1921 – Τασσώ Καββαδία, ηθοποιός
• 1931 – Μάσιμο Βινιέλι, Ιταλός γραφίστας
• 1931 – Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας
• 1934 – Λεονίντ Κραβτσούκ, Ουκρανός πολιτικός
• 1938 – Ντόναλντ Κνουθ, Αμερικανός επιστήμονας πληροφορικής
• 1939 – Μπιλ Τούμι, Αμερικανός αθλητής
• 1947 – Πέερ Στάινμπρουκ, Γερμανός πολιτικός
• 1960 – Μπράιαν Κόουεν, Ιρλανδός πολιτικός
• 1974 - Γιάννης Στάνκογλου, ηθοποιός
• 1981 - Τάμτα, Γεωργιανή τραγουδίστρια
• 1983 - Αποστόλης Τότσικας, ηθοποιός

Θάνατοι

• 314 – Πάπας Μιλτιάδης
• 681 – Πάπας Αγάθων
• 976 – Ιωάννης Α΄ Τσιμισκής, Βυζαντινός αυτοκράτορας
• 1152 - Θεοβάλδος Β', κόμης της Καμπανίας
• 1218 – Ούγος Α’, βασιλιάς της Κύπρου
• 1276 - Πάπας Γρηγόριος Ι΄

• 1778 - Κάρολος Λινναίος, Σουηδός βοτανολόγος

• 1825 - Ιωάννης Βαρβάκης, ευεργέτης
• 1862 - Σάμουελ Κολτ, Αμερικανός εφευρέτης

• 1904 – Ζαν-Λεόν Ζερόμ, Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης
• 1909 – Γεώργιος Βρούτος, γλύπτης
• 1934 – Μαρίνους βαν ντερ Λούμπε, Ολλανδός κομμουνιστής
• 1935 – Έντγουϊν Φλακ, Αυστραλός αθλητής

• 1951 – Σίνκλερ Λιούις, Αμερικανός συγγραφέας

• 1957 – Γκαμπριέλα Μιστράλ, Χιλιανή ποιήτρια

• 1961 – Ντάσιελ Χάμετ, Αμερικανός συγγραφέας
• 1970 – Πάβελ Μπελιάγιεφ, Σοβιετικός κοσμοναύτης

• 1971 – Κοκό Σανέλ, Γαλλίδα σχεδιάστρια μόδας
• 1974 – Κωνσταντίνος Τζιτζικώστας, γιατρός και πολιτικός
• 1976 – Howlin’ Wolf, Αμερικανός μουσικός
• 1984 – Δημήτριος Μπίτσιος, πολιτικός
• 1986 – Γιάροσλαβ Σάιφερτ, Τσέχος συγγραφέας
• 1987 – Μαίρη Μεταξά, ηθοποιός

• 1991 - Δημήτρης Μυράτ, ηθοποιός
• 1997 - Αλεξάντερ Τοντ, Σκωτσέζος χημικός
• 2001 - Σοφοκλής Τζανετής, στρατιωτικός
• 2001 - Νετζατί Τζουμαλέ, Τούρκος συγγραφέας
• 2006 - Κωνσταντίνος Σπανδάγος, ραδιοερασιτέχνης

• 2007 – Κάρλο Πόντι, Ιταλός κινηματογραφικός παραγωγός
• 2008 – Μιχαήλ Μίνιν, Ρώσος στρατιώτης
• 2013 – Μπα Μαμαντού Μπαρέ, Μαυριτανός πολιτικός
• 2013 – Κλοντ Νομπς, Ελβετός επιχειρηματίας

• 2016 – Ντέιβιντ Μπάουι, Άγγλος τραγουδιστής, παραγωγός και ηθοποιός
• 2017 – Κλαιρ Χόλινγκγουορθ, Αγγλίδα δημοσιογράφος
• 2020 - Θεόδωρος Νιτσιάκος, επιχειρηματίας
• 2022- Γκάρι Γουόλντχορν Άγγλος ηθοποιός

Αργίες και εορτές

Ορθόδοξη Εκκλησία

10 Ιανουαρίου γιορτάζουν…

• Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης (†395)
• Δομετιανού επισκόπου Μελιτινής (†602), Μαρκιανού πρεσβυτέρου και οικονόμου της Μεγάλης Εκκλησίας και Αμμωνίου
• Θεοσεβίας της διακονίσσης
• Οσίων Παύλου και Μακαρίου εκ Ρωσίας
• Αντίπα Αθωνίτου
• Θεοφάνους του Ερημίτου